5.1 Fysiek zwaar werk

tillen

arbocatalogus

U mag werkneemsters niet verplichten om tijdens de zwangerschap zwaar lichamelijk werk te verrichten. Denk hierbij aan zwaar tillen, dragen, trekken of duwen. Zeker in de laatste drie maanden vóór de bevalling is het beter om dit zware werk zo veel mogelijk te beperken. Nu is zwaar werk natuurlijk een subjectief begrip. Wat de ene werknemer in niet-zwangere toestand al zwaar vindt, kan een ander die wel zwanger is een eitje vinden. In de arbocatalogus staan vaak regels die u houvast kunnen bieden. Daarbij kunt u denken aan het volgende:

• Een zwangere werkneemster moet handmatig tillen van lasten zo veel mogelijk beperken. Is tillen toch nodig, dan moet het in één handeling te tillen gewicht minder dan tien kilo zijn.

Daarnaast mag de zwangere:

• vanaf de twintigste zwangerschapsweek niet vaker dan tien keer per dag maximaal vijf kilo tillen en;
• vanaf de dertigste zwangerschapsweek dit gewicht niet vaker dan vijf keer per dag tillen.

Over andere fysieke handelingen is de wetgeving minder concreet. Houd ook rekening met duwen, trekken en andere repeterende bewegingen (zie paragraaf 5.1.2). Als u twijfelt, overleg dan altijd even met de bedrijfsarts.

5.1.1 Staand werken

statische 
belasting

Zwangere werkneemsters moeten altijd even kunnen zitten als het werk het toelaat of als zij hier behoefte aan hebben. U mag een zwangere werkneemster ook niet verplichten om staande voetpedalen te bedienen. Statische belasting, zoals lang staan of zitten bij laboratoriumwerk, baliewerk of computerwerk, geeft bij een zwangere eerder klachten, omdat banden en gewrichten onder invloed van de zwangerschapshormonen weker zijn dan normaal. Vanaf de twintigste zwangerschapsweek geldt het advies om staand werken te beperken tot twee uur per dag. Vanaf de dertigste zwangerschapsweek is dat maximaal één uur. Te lang staand werken kan een risico geven op vroeggeboorte.

5.1.2 Meer kans op RSI/KANS

herhalende beweging

Doordat werkneemsters tijdens hun zwangerschap over het algemeen meer vocht vasthouden, kunnen RSI/KANS‑verschijnselen de kop opsteken. Dit is vooral het geval bij werkzaamheden met veel herhalende bewegingen, zoals kassawerk en beeldschermwerk.

Na zes maanden

Na zes maanden kan het vasthouden van vocht toenemen en vormt het dus een extra risico. Bij RSI/KANS-achtige klachten kunt u denken aan pijn, stijfheid en tintelingen in nek, schouders, armen of vingers.

Regelmatige pauzes

houding

Voeren zwangere werkneemsters veel repeterende werkzaamheden uit binnen uw organisatie, dan is het belangrijk dat de werkneemsters niet te lang in dezelfde houding aan het werk zijn. Zorg voor afwisselende werkzaamheden en zie erop toe dat zij regelmatig bewegen en pauzes houden.

Contact met de bedrijfsarts

advies

Laat de werkneemster bij klachten altijd contact opnemen met de bedrijfsarts. Het liefst zo snel mogelijk. Hoe eerder de werkneemster erbij is, des te beter de bedrijfsarts in staat is om passend advies te geven of de klachten bij de werkneemster weg te nemen. U kunt uiteraard ook zelf contact met de bedrijfsarts opnemen als u wilt weten hoe u de werkneemster - en eventueel toekomstige zwangere werkneemsters - hierover kunt adviseren.