U bent hier

8.4 Aard en mate van blootstelling

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Arbo Rendement
Publicatiedatum: mei 2022

RI&E

blootstellingsroute

Voor de RI&E gevaarlijke stoffen moet de werkgever de aard, mate en duur van de bloostelling van werknemers aan gevaarlijke stoffen bepalen. De aard van de blootstelling zegt iets over de gevaren die verbonden zijn aan de stoffen waarmee wordt gewerkt, in welke situaties blootstelling zich kan voordoen en hoe de blootstelling kan plaatsvinden. Het bepalen van de blootstellingsroute is hierbij van belang (via inademing, via de huid of via de mond). Op basis van de mate van de blootstelling moet de werkgever het blootstellingsniveau vaststellen. De duur zegt iets over hoe lang de werknemer per dag is blootgesteld en hoe vaak (frequentie).

Het is nogal een verschil in blootstellingsrisico als een werknemer één keer per maand één uur is blootgesteld of iedere dag acht uur lang.

Meetmethode

evaluatie­methodes

Voor het bepalen van het blootstellingsniveau moet uw organisatie gebruikmaken van geschikte, genormaliseerde meetmethodes of kwantitatieve evaluatiemethodes. Zo hoeft u de blootstelling niet altijd te meten, maar kunt u die goed onderbouwd schatten met behulp van een blootstellingsmodel. Er is een onderscheid in Tier 1- en Tier 2-blootstellingsmodellen (zie het kader op pagina 83):

  • Een Tier 1-blootstellingsmodel is een relatief eenvoudig model om de blootstelling van uw werknemers weer te geven en de gezondheidsrisico’s te beoordelen. De schatting is conservatief, dus ‘aan de veilige kant’.
  • Een Tier 2-blootstellingsmodel is complexer om in te vullen, maar de uitkomst geeft een meer realistische schatting van de blootstelling.

Meetonderzoek

meting

NEN-norm

Als u besluit om het blootstellingsniveau te bepalen met behulp van metingen, moet u NEN-EN 689:2018 – over de meting van de inhalatieblootstelling aan chemische stoffen – erbij pakken. In deze norm staat aangegeven waaraan een meetonderzoek moet voldoen. Denk hierbij aan het bepalen van groepen werknemers die hetzelfde blootstellingsprofiel hebben, het aantal uit te voeren metingen en de manier van toetsen aan de grenswaarde. Ook staat in de NEN-norm hoe u de blootstelling moet beoordelen in het geval dat werknemers zijn blootgesteld aan meerdere stoffen tegelijk; de zogenoemde gecombineerde blootstelling. De uitkomsten van dit meetonderzoek moet de werkgever vervolgens naast de al geldende grenswaarden houden (zie paragraaf 2.3.1).

Verschillende blootstellingsmodellen

Trexmo

Hier vindt u een aantal voorbeelden van Tier 1- en Tier 2-blootstellingsmodellen:

  • ART (Tier 2)
  • ChemRADE (Tier 1/Tier 2)
  • ECETOC-TRA 2&3 (Tier 1)
  • EMKG (Tier 1)
  • MEASE (Tier 1)
  • Stoffenmanager (Tier 1/Tier 2)

Trexmo 2.0 heeft alle modellen gecombineerd. Het is daarom een ‘gebruikersinterface’ waarmee u met behulp van de zes bestaande modellen de blootstelling kunt schatten. Trexmo ‘vertaalt’ de parameters die u voor één model heeft ingevuld naar een ander model.