8.1 Claim
zorgplicht
In hoofdstuk 7 is uitvoerig stilgestaan bij de wettelijke verplichtingen die uw organisatie heeft op het gebied van het voorkómen van beroepsziekten. Al deze verplichtingen vloeien voort uit de zorgplicht van artikel 7:658 BW.
Verplicht
gezondheid
wetsartikel
Op grond van dit artikel uit het Burgerlijk Wetboek is uw organisatie verplicht om zo goed mogelijk te zorgen voor de gezondheid en veiligheid van de medewerkers. Loopt een medewerker toch een beroepsziekte op, dan kan hij proberen uw werkgever aansprakelijk te stellen en een claim in te dienen op basis van het genoemde wetsartikel. De medewerker zal dan stellen dat uw werkgever zijn zorgplicht niet is nagekomen.
8.1.1 Voorwaarden
gevaren
Als een medewerker een beroepsziekte krijgt, is uw organisatie niet altijd aansprakelijk voor de schade die de werknemer lijdt. Want wat als het gaat om een relatief nieuwe ziekte, waarvan de gevaren onbekend zijn?
Verplicht
risico’s
zekerheid
inspanningen
Of uw organisatie verplicht is om maatregelen te nemen tegen de risico’s van een bepaalde aandoening, hangt onder meer af van:
- of bij uw organisatie bekend is – of bekend zou moeten zijn – dat de medewerkers een bepaald gezondheidsrisico lopen;
- de mate van zekerheid met betrekking tot de eventuele risicofactoren en de mogelijke ziekte;
- het antwoord op de vraag of andere (schadelijke) effecten bekend zijn;
- de ernst van het risico en de inspanningen om dit risico goed te kunnen onderzoeken.
8.1.2 Termijn
succesvol
vordering
longklachten
Lijdt een medewerker schade als gevolg van een beroepsziekte, dan kan een ingediende schadeclaim alleen succesvol zijn als hij deze indient binnen vijf jaar nadat de schade zich openbaarde. Voor u als arboprofessional is het zaak te weten dat een vordering verjaart zodra het twintig jaar geleden is dat de schadeveroorzakende gebeurtenis heeft plaatsgevonden. Een werknemer die 15 jaar geleden met fijnstof heeft gewerkt en vorig jaar longklachten kreeg, kan uw organisatie dus nog steeds aansprakelijk stellen. Bij giftige stoffen is de verjaringstermijn zelfs dertig jaar.
Jurisprudentie
asbestkanker
Uit jurisprudentie blijkt dat uw werkgever niet altijd een beroep kan doen op de verjaringstermijnen. Er zijn aandoeningen, zoals asbestkanker, waarvan soms pas na vele tientallen jaren blijkt dat de medewerker deze lang geleden heeft opgelopen.
Rugklachten niet door werk
Soms slaagt een werknemer er niet in aannemelijk te maken dat er een causaal verband is tussen zijn ziekte en de werkzaamheden. Zo leed een bekistingstimmerman aan lage rugklachten. Hij werd in 1998 arbeidsongeschikt en vorderde van zijn werkgever een schadevergoeding omdat de lage rugklachten door zijn werkzaamheden waren ontstaan. De kantonrechter en het hof vonden dat de werknemer onvoldoende hard had gemaakt dat de gezondheidsklachten door de werkzaamheden waren ontstaan. De werknemer gaf niet op en tekende protest aan bij de Hoge Raad. Hij stelde dat zijn arbeidsomstandigheden in strijd waren met de destijds heersende arboregels ter voorkoming van rugletsel en claimde dat hij vaak lasten van meer dan vijftig kilo had moeten tillen. Twee deskundigen vonden echter dat ‘er niet een directe relatie is tussen het ontstaan en het (voort)bestaan van de klachten en de (…) verrichte werkzaamheden’. De Hoge Raad schaarde zich achter dit oordeel en verwierp de vordering van de werknemer.
Hoge Raad, 9 januari 2009, ECLI (verkort): 8875