7.2 Preventiebeleid
Een wettelijke basis is niet de enige goede reden om werk te maken van uw preventiebeleid. Zieke werknemers kosten uw organisatie ontzettend veel geld en beroepsziekten maken het imago van uw organisatie en uw sector er zeker niet beter op.
7.2.1 Preventief medisch onderzoek
vrijwillig
Een belangrijk instrument bij het voorkomen van beroepsziekten is het preventief medisch onderzoek (PMO). Met dit onderzoek, dat in principe op vrijwillige basis plaatsvindt, kunt u (laten) nagaan welke gezondheidsrisico’s een individuele medewerker loopt.
Voordeel
vroegtijdig
zwakke rug
Het grote voordeel van een PMO is dat u met dit instrument in een vroegtijdig stadium kunt ontdekken of uw medewerkers bepaalde gezondheidsproblemen hebben. En dat u hier natuurlijk zo vroeg mogelijk iets aan kunt doen. Uit een PMO kan bijvoorbeeld naar voren komen dat een medewerker een zwakke rug heeft of een relatief hoog risico loopt op kortademigheid en andere astmatische klachten.
Nut
periodiek
inzetbaarheid
Het periodiek laten uitvoeren van een PMO kan om meerdere redenen heel nuttig zijn:
- Een PMO verschaft belangrijke informatie in het kader van het voorkomen van beroepsziekten en arbeidsgebonden aandoeningen.
- Met een (periodiek) PMO kan uw werkgever de gezondheid van zijn medewerkers bewaken en beschermen.
- Met een PMO kan uw werkgever de inzetbaarheid van individuele medewerkers bewaken. Door maatregelen te nemen – op basis van de uitkomsten van het PMO – is het soms mogelijk om het ziekteverzuim van een werknemer te verminderen (en dus zijn inzetbaarheid te vergroten) of zijn productiviteit te verhogen.
PMO als monitorPMO’s kunnen u veel nuttige informatie opleveren, zeker als alle medewerkers – of in elk geval zoveel mogelijk – deze onderzoeken ondergaan. In dat geval is het namelijk mogelijk om groepsoverzichten op te stellen, waarna u de uitkomsten kunt vergelijken met branchecijfers of met cijfers die iets zeggen over de gezondheid van de totale bevolking. Als vervolgens blijkt dat uw medewerkers op één of meer punten relatief veel risico lopen ten opzichte van de branche of de Nederlandse bevolking, kunt u hiermee rekening houden bij het opstellen van de RI&E en het bijbehorende plan van aanpak. Door vervolgens na het nemen van maatregelen opnieuw PMO’s te houden, krijgt u inzicht in het effect van deze maatregelen. Zo kunt u op een relatief gemakkelijke manier van het PMO een doorlopende ‘gezondheidsmonitor’ maken.
Risico’s verminderen
Als arboprofessional kunt u de informatie uit het preventief medisch onderzoek gebruiken om specifieke maatregelen te nemen die de risico’s die medewerkers lopen verminderen. Welke acties hierbij precies noodzakelijk zijn, hangt af van de resultaten.
Acties
werkplek
voorlichting
tillen
De acties die u op basis van het PMO neemt, kunnen zowel op individueel niveau als op groepsniveau plaatsvinden:
- Op individueel niveau kan de bedrijfsarts een medewerker bijvoorbeeld doorverwijzen naar een specialist of kan zijn werkplek worden aangepast.
- Op collectief niveau is dit laatste uiteraard ook mogelijk en kunt u daarnaast besluiten om aan een hele afdeling voorlichting te geven over een risico dat alle medewerkers op deze afdeling lopen. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan instructies voor (zwaar) tillen.
7.2.2 Arbocatalogus
arboregels
Bij het nemen van preventieve maatregelen kunt u ook gebruikmaken van de Arbobeleidsregels of de arbocatalogus van uw sector. De Arbobeleidsregels geven een nadere invulling aan de manier waarop werkgevers de diverse arboregels in de praktijk kunnen uitvoeren en uitleggen.
Sectorniveau
veilig
In plaats van deze regels kunnen werkgevers en werknemers op sectorniveau een zogeheten arbocatalogus opstellen. Hierin staat op welke manieren én met welke middelen uw organisatie ervoor moet zorgen dat medewerkers veilig en gezond werken. Beschikt uw sector over zo’n catalogus, dan zijn de Arbobeleidsregels voor uw sector ingetrokken.
Zoek de samenwerking!
Om beroepsziekten te voorkomen, is het zaak dat u nauw samenwerkt met de deskundigen op wie u een beroep kunt doen. U kunt hierbij denken aan:
- een (interne)
- bedrijfsarts;één of meer arboverpleegkundigen;de
- arbodienst.
Hierbij is in elk geval van belang dat u heldere afspraken maakt met de bedrijfsarts of arboarts over de signalering van een beroepsziekte.
7.2.3 Medewerkers
informeren
melding
Bij het voorkomen van beroepsziekten spelen ook de medewerkers van uw organisatie een belangrijke rol. Zo is het van belang dat uw medewerkers:
- zich goed laten informeren over de risico’s die zij lopen bij het uitvoeren van werkzaamheden. Hierbij geldt dat uw organisatie ervoor verantwoordelijk is dat alle medewerkers de benodigde informatie krijgen, bij voorkeur zowel schriftelijk als mondeling;
- zich houden aan de veiligheidsprocedures die binnen uw organisatie van kracht zijn;
- melding maken van onveilige situaties, zodat u maatregelen kunt nemen om de knelpunten op te lossen;
- gebruikmaken van de persoonlijke beschermingsmiddelen die u – als dat nodig is – ter beschikking heeft gesteld;
- de bedrijfs- of arboarts raadplegen als ze kampen met gezondheidsklachten waarvan ze vermoeden dat deze door het werk zijn ontstaan.