6.8 De wettelijke rente
Als een debiteur de afgesproken betalingstermijn overschrijdt en een factuur te laat of helemaal niet betaalt, mag uw onderneming naast een standaardvergoeding voor incassokosten ook een wettelijke rente in rekening brengen.
6.8.1 Twee soorten
Sinds 1 december 2002 maakt de wetgever onderscheid tussen de volgende twee soorten transacties:
- Wettelijke rente voor niet-handelstransacties (consumententransacties): deze rente is van toepassing voor alle overeenkomsten waarbij één van de partijen een natuurlijk persoon is (consument). Deze rente is vanaf 1 januari 2015 2% per jaar.
- Wettelijke rente voor handelstransacties: deze rente geldt voor alle overeenkomsten met andere ondernemingen en overheidsinstanties. Per 1 juli 2017 bedraagt deze rente 8%.
Uw onderneming berekent de rente over de periode dat de klant in verzuim is. Voor het verzuim is een zogenoemde ingebrekestelling vereist. Is er echter sprake van een uiterste datum van betaling, dan is deze ingebrekestelling niet vereist. Bij niet-handelstransacties is dat niet altijd het geval, maar bij een handelstransactie is dat meestal wel het geval. U kunt de rente dan in rekening brengen zonder dat eerst aan de debiteur te melden.
6.8.2 Afwijkende afspraken over rente
problemen voorkomen
algemene voorwaarden
Voor het rekenen van de wettelijke rente is het niet vereist dat u in de algemene voorwaarden opneemt dat uw onderneming de wettelijke rente hanteert. Uiteraard mag u dat wel in de algemene voorwaarden opnemen. Dit voorkomt misschien problemen, omdat de afnemer dan vooraf weet – of in elk geval kón weten – dat uw onderneming rente in rekening brengt als hij de rekening te laat betaalt.
Contractueel
Neemt uw onderneming in de algemene voorwaarden een rentepercentage op, dan is die zogenoemde contractuele rente belangrijker dan de wettelijke rente. Staat in de voorwaarden van uw onderneming een lager percentage dan de actuele wettelijke rente, dan is dat lagere tarief beslissend.
Hanteert uw onderneming juist een hóger percentage, dan mág u dit toepassen, maar bent u dit niet verplicht. Er spelen immers vaak ook andere overwegingen dan alleen het financieel belang.
Gebruik
extra kosten
stok achter de deur
Van deze wettelijke mogelijkheid om rente in rekening te brengen, maken relatief weinig ondernemingen gebruik. En dat terwijl uw onderneming toch alle reden heeft om een traag betalende afnemer te wijzen op zijn slechte betalingsgedrag. Blijkbaar heerst er een zekere angst om een klant met extra kosten aan zijn verplichtingen te helpen herinneren. Dat gevoel is begrijpelijk, vooral bij relatief kleine ondernemingen met een kleine klantenkring. Daar staat echter tegenover dat diezelfde klant wel een correcte naleving van de door u gemaakte afspraken verwacht. Denk aan aspecten als op tijd leveren, kwaliteit en garantiebepalingen. U toont zich een serieuze zakenpartner als u opkomt voor de rechten van uw onderneming.
Verbeteren van het betalingsgedrag
De wettelijke rente is vooral bedoeld als stok achter de deur. Iedere afnemer – of het nu een consument, onderneming of overheidsinstelling betreft – weet wat hem te wachten kan staan als hij te laat betaalt. Zowel op Europees als op landelijk niveau is de verwachting dat deze wetenschap op termijn leidt tot een verbetering van het betalingsgedrag en tot een verlaging van het percentage wanbetalers.