U bent hier

1.3 Internationale en Europese invloed

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: augustus 2024

erkennen

Al in de negentiende eeuw werd begonnen met het internationaal regelen van het IE-recht, omdat de internationale handel toen al belangrijk was. Het hoofddoel van de verdragen is dat landen onderling IE-rechten van elkaars onderdanen erkennen en zorgen voor afdoende bescherming van IE-rechten. Naast deze verdragen is later de Europese Unie (EU) ook een belangrijke rol gaan spelen.

Interne markt

harmonisatie

Een van de doelstellingen van de EU is om een interne markt zonder binnengrenzen te realiseren. Hiervoor zijn onderlinge aanpassingen nodig van de verschillende nationale regels. Dit proces heet harmonisatie. Het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU), de hoogste rechter van de EU, erkent de ruime bescherming die de Europese wetgever wil geven aan IE-rechthebbenden en geeft dat belang voorrang. Het HvJ-EU kan alleen uitspraken doen over hoe IE-rechten worden uitgeoefend voor de deelgebieden van het IE-recht die al naar Europees recht zijn geharmoniseerd, en is op die deelgebieden de hoogste rechtsprekende instantie.

Harmonisatie

verordeningen

richtlijnen

prejudiciële vragen

Harmonisatie vindt plaats met diverse Europese verordeningen en richtlijnen die deelgebieden van het IE-recht regelen. Deze regelingen worden uitgevaardigd door de Europese Commissie. Verordeningen hebben rechtstreekse werking, zodat elke burger of rechtspersoon binnen de EU hier een direct beroep kan doen. Richtlijnen geven daarentegen instructies aan de nationale wetgevers om hun wetten aan te passen. Bij de uitleg van de Nederlandse IE-regels moeten de Europese richtlijnen leidend zijn bij de interpretatie. Dit levert soms wrijving op tussen de Nederlandse leer en de Europese visie. De nationale rechters kunnen en moeten in sommige gevallen aan het HvJ-EU zogeheten prejudiciële vragen stellen over hoe het een en ander in Europees licht moet worden beschouwd.

Bijhouden

Het IE-recht is dus zeer internationaal en dynamisch van aard. Het bestaat uit vele complexe regels, die voortvloeien uit diverse internationale verdragen, Europese richtlijnen en verordeningen, en Nederlandse wetten. Het dynamische karakter is vooral gelegen aan de regelmatige updates van de regelgeving en de kleurrijke rechtspraak van diverse instanties. Hierbij zorgen de rappe technische ontwikkelingen altijd weer voor frictie met snel verouderende regelgeving.