1.2 Monopolies en vermogensrechten

exclusiviteit

rechthebbende

Het IE-recht biedt bescherming op voortbrengselen van de geest in de vorm van een alleenrecht of monopolie op de betreffende producten, creaties en uitvindingen. Simpel gezegd beschermt het IE-recht de rechthebbende tegen nabootsing door een ander door aan de rechthebbende exclusiviteit toe te kennen. Met zo’n monopolie kan de rechthebbende een voorsprong nemen op andere marktpartijen. De rechthebbende is dan namelijk de enige die het betreffende product of de betreffende naam, waarop het IE-recht rust, mag exploiteren.

Exploiteren

licentie

royalty

Het exploiteren kan bijvoorbeeld inhouden dat u zelf het product op de markt brengt en het anderen verbiedt om iets soortgelijks te doen. U kunt ook besluiten om toestemming (een licentie) te verlenen aan een ander om hetzij:

• onder voorwaarden het product (bijvoorbeeld software) te mogen gebruiken;
• de exploitatie geheel of gedeeltelijk over te nemen tegen het betalen van een vergoeding (of royalty’s).

Een voorbeeld van het laatste is de licentie die een franchisenemer de toestemming geeft om de naam, het logo, foto’s, teksten en de formule van de franchisegever te voeren.

goederenrecht

overdragen

Het overdragen of in gebruik geven van IE-rechten laat zich misschien wat moeilijk voorstellen, omdat het geen stoffelijke zaken zijn. Het Nederlandse goederenrecht onderscheidt naast stoffelijke zaken ook zogenoemde vermogensrechten in artikel 3:1 en 3:6 BW. IE-rechten zijn vermogensrechten. Dit betekent onder meer dat de rechthebbende ook al zijn IE-rechten kan overdragen aan een derde, zodat die derde de rechthebbende wordt (bijvoorbeeld artikel 3:83 BW).

Gemeenschappelijk

App

Daarnaast is het ook mogelijk om gezamenlijk met andere deelgenoten een aandeel te hebben in een gemeenschappelijk intellectueel eigendomsrecht (artikel 3:166 BW), door het gezamenlijk maken van een product of dienst, of door een gedeeltelijke overdracht. Denk bijvoorbeeld aan een programmeur en een grafisch ontwerper die beiden een gemeenschappelijk auteursrecht hebben gekregen op de door hen gezamenlijk gemaakte app. Beiden kunnen hun respectievelijke gedeelte van de auteursrechten op de app overdragen aan de ander of aan een derde.