3.3 Informatieplicht
dwangsom
Bij de behandeling van een aangifte kan het voorkomen dat de verstrekte gegevens ontoereikend zijn om een aanslag op correcte wijze vast te stellen, of om te kunnen beoordelen of de aangifte juist is. De inspecteur heeft vergaande bevoegdheden tot het vorderen van informatie en inzage in documenten en kan dit zelfs afdwingen op last van een dwangsom. Het gaat bij dit alles uitsluitend om informatie die van belang kan zijn voor uw eigen belastingheffing.
U bent verplicht mee te werken aan een verzoek om informatie of aan een oproep om te verschijnen, ook al betreft het posten die de fiscus jarenlang zonder nadere vragen accepteerde. Bij verzuim kan de fiscus een aftrekpost weigeren of een aanslag naar eigen schatting opleggen.
3.3.1 Toetsing
rechtmatigheid
U heeft de wettelijke mogelijkheid om de rechtmatigheid van een informatieverzoek van de inspecteur voor te leggen aan de fiscale rechter. Zo kunt u procederen over de reikwijdte van de bevoegdheden van de inspecteur voordat een aanslag wordt vastgesteld. U kunt zelfs een kostenvergoeding vragen als achteraf blijkt dat u ten onrechte medewerking verleende aan een verzoek van de inspecteur. Tegen zo’n beschikking van de inspecteur staan dan weer de gebruikelijke rechtsmiddelen van beroep en bezwaar open.
3.3.2 Vertegenwoordiging
machtigen
verschoningsrecht
U kunt iemand machtigen om namens u de contacten met de Belastingdienst te verzorgen. Deze persoon is dan uw vertegenwoordiger of gemachtigde. U blijft wel verantwoordelijk voor het handelen van deze persoon. Meestal gaat het hier om uw belastingadviseurs of boekhouder. Voor belastingadviseurs en accountants geldt het zogenoemde informeel verschoningsrecht. Houd de stukken die onder dit verschoningsrecht vallen apart in uw administratie. Dit geldt bijvoorbeeld voor adviezen en de gevoerde correspondentie met uw belastingadviseur of accountant.
3.3.3 Boekenonderzoek
gebondenheid
De Belastingdienst kan bij ondernemingen een boekenonderzoek instellen. De fiscus zal nooit onaangekondigd bij uw receptie staan, maar zo’n boekenonderzoek altijd van tevoren aankondigen. Van het onderzoek wordt een rapport uitgebracht dat als advies voor de inspecteur geldt: hij mag er dus van afwijken (zie hoofdstuk 9). Als er standpunten zijn ingenomen bij het afsluiten van de controle, kan sprake zijn van gebondenheid hieraan. U kunt zich dan beroepen op het vertrouwensbeginsel (zie hoofdstuk 10).