2.1 Afloop tijdelijk contract
einddatum
alleen als afgesproken
Als de afgesproken einddatum van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is bereikt, eindigt de overeenkomst van rechtswege. Datzelfde geldt als de in de arbeidsovereenkomst afgesproken periode verstrijkt. In dat laatste geval kan het bijvoorbeeld over de duur van een project gaan of de vervangingsperiode van een werknemer die ziek of met verlof is.
Bij een tijdelijk contract zonder einddatum is het belangrijk om zo concreet mogelijk vast te leggen onder welke omstandigheden het precies eindigt. Het einde van het contract mag nooit afhankelijk zijn van de wil van uw onderneming of die van de werknemer.
Opzeggen
geen ontslagvergunning
Bij een einde van rechtswege van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd heeft u geen ontslagvergunning van UWV nodig – opzeggen van het contract is immers niet nodig – en hoeft u ook de gang naar de kantonrechter niet te maken. De opzegverboden zijn in zo’n situatie ook niet van kracht, maar u kunt de vertrekkende werknemer wel een transitievergoeding zijn verschuldigd (zie ook hoofdstuk 9).
tijdig laten weten
Soms moet u een tijdelijk contract tóch eerst opzeggen (de zogeheten Ragetlieregel). Dat speelt als het tijdelijke contract volgt op een vast contract (tenzij het een werknemer betreft die doorwerkt na het bereiken van de AOW-leeftijd: dan eindigt het contract wel van rechtswege).
U moet de werknemer verder tijdig laten weten of zijn contract zonder meer afloopt of dat het een vervolg krijgt: uw aanzegverplichting (zie paragraaf 2.2).
Tussentijds
Het kan gebeuren dat u de dienstbetrekking met een werknemer al zou willen beëindigen vóór afloop van zijn tijdelijke contract. Het tussentijds opzeggen van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd is in principe alleen mogelijk als uw onderneming die mogelijkheid schriftelijk met de werknemer heeft afgesproken – een tussentijds-opzegbeding – en onder de geldende voorwaarden voor opzegging. Anders zult u de looptijd van het contract moeten uitzitten, oftewel wachten tot het van rechtswege eindigt.
zonder meer mogelijk
Dit is echter anders als de werknemer nog in zijn proeftijd zit. Dan is tussentijdse opzegging namelijk zonder meer mogelijk, zowel door uw onderneming als door de werknemer. Ook bij een faillissement of ontslag op staande voet kan een tijdelijk contract zonder meer tussentijds worden beëindigd.
Als een werknemer na afloop van zijn tijdelijke contract op het werk verschijnt en aan de slag gaat (en u hem niet wegstuurt), wordt het contract geacht stilzwijgend te zijn voortgezet. De verlenging geldt onder dezelfde voorwaarden en voor dezelfde periode, maar maximaal een jaar.
Ketenbepaling
automatisch ontstaan
De ketenbepaling kan ervoor zorgen dat er geen sprake meer is van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, maar dat er automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is ontstaan. En dat heeft dan als consequentie dat de overeenkomst met de werknemer niet van rechtswege eindigt.
onderbroken
toetsing
Op grond van de ketenbepaling ontstaat er automatisch een vast contract bij een vierde opeenvolgend tijdelijk contract. Bij een tussenpoos van maximaal zes maanden is er sprake van een opeenvolgend contract. Dat betekent dat de keten wordt onderbroken bij een tussenpoos van langer dan zes maanden. Er ontstaat ook automatisch een vast contract bij overschrijding van een periode aan opeenvolgende tijdelijke contracten van drie jaar, waarbij de tussenpozen meetellen voor toetsing aan de driejaarstermijn. Als een eerste contract van langer dan drie jaar direct wordt opgevolgd door een contract van langer dan drie maanden of niet direct – maar wel binnen maximaal zes maanden – wordt opgevolgd door een contract voor bepaalde tijd, ontstaat er ook automatisch een vast contract.
tot 2020
Voor bepaalde functies of functiegroepen is een ruimere ketenbepaling mogelijk van (maximaal) zes tijdelijke contracten of vier jaar. Voor functies die maximaal negen maanden per jaar kunnen worden uitgevoerd is een kortere tussenpoos mogelijk (maar minstens drie maanden).
Let op dat er (sinds juli 2015) tot 2020 nog automatisch een vast contract ontstond bij een vierde opeenvolgend tijdelijk contract of bij overschrijding van een periode aan opeenvolgende tijdelijke contracten van twee jaar.