5.2 Het sturen van teamontwikkeling
verwachting
Het is niet mogelijk om als groep aan de hierboven beschreven fasering te ontsnappen. Wat kunt u als leidinggevende van zo’n team doen om de ontwikkeling van het team te stimuleren? In elke fase verwacht het team iets anders van u. Welke rol u op u zou moeten nemen en welke vaardigheden u daarbij moet inzetten, leest u hieronder.
5.2.1 De rol van de teamleider in de formingfase
duidelijkheid
In de formingfase staat de oriëntatie centraal. Ieder teamlid vraagt zich af wat zijn plek is in de groep. Het is voor de teamleden in deze fase nog niet helder welke doelen er zijn, welke resultaten zij moeten bereiken en welke verantwoordelijkheid ieder teamlid heeft. Daarmee is uw rol als teamleider in deze fase helder. U verschaft duidelijkheid over doelen, resultaten en taken. U neemt de teamleden aan de hand en legt uit wat u van hen verwacht.
doel
duidelijke instructie
In termen van vaardigheden gaat het om helder uitleg geven over de doelen en de resultaten, het beantwoorden van vragen over eventuele onduidelijkheden en het geruststellen van teamleden die zich zorgen maken.
5.2.2 De rol van de teamleider in de stormingfase
autoriteit
In de stormingfase staat de verdeling van de macht en autoriteit in de groep centraal. In deze fase komen waarschijnlijk de eerste conflicten naar boven. Er is nog veel onduidelijkheid en daarnaast lopen de emoties op. Uw taak als leidinggevende is om uw medewerkers zo goed mogelijk door deze fase heen te loodsen. U moet oog hebben voor die emoties, iedereen de ruimte geven vrijuit te praten en te vertellen wat voor hen belangrijk is. En daarnaast moet u op taakniveau vooral duidelijkheid blijven bieden.
In termen van vaardigheden gaat het hier nog steeds om het geven van duidelijke instructies. Maar daarnaast wordt ook de vaardigheid luisteren, samenvatten en doorvragen in groepsgesprekken steeds belangrijker.
5.2.3 De rol van de teamleider in de normingfase
In de normingfase organiseert de groep zich rond een set regels en werkafspraken waar overeenstemming over is gevonden. De leefregels zijn duidelijk, dus iedereen weet wat u van hen vraagt. En iedereen weet wat er gebeurt als hij te laat is, te weinig werk verzet of te weinig kwaliteit levert.
ondersteunen
U als leidinggevende ondersteunt het team in deze fase. U laat de teamleden steeds meer vrij, waardoor het team uiteindelijk zelfstandig en autonoom leert functioneren.
5.2.4 De rol van de teamleider in de performingfase
topniveau
De performingfase is de fase waarvan u hoopt dat uw team die zal bereiken. Hier werken de teamleden op topniveau. Ze functioneren als een geheel en niet als een verzameling individuen.
Uw rol als teamleider lijkt in deze fase eenvoudig, aangezien het team alles zelf lijkt te kunnen. Toch blijft het belangrijk aandacht te houden voor wat er in het team gebeurt. Een team dat autonoom functioneert, kan het contact met de rest van de organisatie verliezen.
In termen van vaardigheden luistert u, vat u samen en vraagt u door. U heeft aandacht voor emoties. U fungeert als sparringpartner en geeft constructief feedback.
5.2.5 De rol van de teamleider in de adjourningfase
beperkte rol
In elk team komt het moment van afscheid. Dat kan gepaard gaan met emoties. Uw rol als teamleider is in deze fase beperkt. U maakt niet echt deel uit van het team, dus het organiseren van een eventuele reünie kunt u beter overlaten aan de teamleden zelf.
U doet er goed aan om een officieel moment te organiseren als een teamlid afscheid neemt of het team ophoudt te bestaan. Zo geeft u leden gelegenheid om afscheid van elkaar te nemen.