3.2 Non-verbaal communiceren

lichaamstaal

Bij sociale vaardigheden denkt u waarschijnlijk vooral aan kwaliteiten als welbespraaktheid en correct reageren op anderen. Maar vergeet het effect van non-verbale communicatie niet. Zonder een woord te spreken, zegt u namelijk al veel. Het loont daarom de moeite om bewust bezig te zijn met uw lichaamstaal.

Lichaamshouding

actieve ­houding

gesloten ­houding

Zorg dat u een open, zelfverzekerde en actieve houding aanneemt. Als u gekromd staat en naar de grond kijkt, oogt u onzeker. Als u heen en weer wiebelt op uw stoel, komt u zenuwachtig of ongeduldig over. Zet daarom uw beide benen stevig op de grond en ga goed rechtop zitten of staan. Ondertussen trekt u uw hoofd iets naar boven en uw schouders naar achteren. Probeer niet uw armen over elkaar te slaan, want dat is een gesloten houding. Uw handen in uw zakken steken staat al snel nonchalant. Beter kunt u uw handen op tafel leggen of op de stoelleuning laten rusten. Als u staat, kunt u uw armen laten hangen of één hand losjes op de heup leggen.

Het gezicht

bewust

oogcontact

Niet alleen de houding waarin iemand zit of staat is van belang. Ook de gezichtsuitdrukking van personen verraadt veel over wat zij denken of voelen. Het is belangrijk om u bewust te zijn van uw gezichtsuitdrukkingen. Een compliment heeft meer effect als u erbij glimlacht. Uw collega zal u niet snel geloven als u zegt dat u blij bent om met hem samen te werken als u nors van hem wegkijkt terwijl u het zegt. Ook oogcontact is belangrijk. Als u de ander helemaal niet aankijkt of veel rondkijkt, lijkt het alsof u zenuwachtig of ongeïnteresseerd bent. Of erger nog: de ander gaat zich afvragen of u wel helemaal de waarheid spreekt. Wilt u zelfverzekerd en aandachtig overkomen, dan ontkomt u niet aan het maken van oogcontact.

Handgebaren

valkuilen

Handgebaren kunnen uw verhaal ondersteunen en verlevendigen: u houdt de aandacht van de ander erbij en komt overtuigender over. Er zijn wel een aantal valkuilen:

• Gebaar niet té uitbundig of veelvuldig. Dan bereikt u juist een averechts effect: de toehoorder raakt afgeleid van uw verhaal door uw handen.
• De gebaren moeten passen bij wat u vertelt. Vertelt u hoe klein iets is, dan kunt u dit met uw vingers illustreren.
• Houd bij internationale communicatie rekening met cultuurverschillen. Sommige gebaren die in Nederland heel gebruikelijk zijn, zijn in andere culturen beledigend.

Uiterlijk

uitstraling

Ook uw uiterlijk vormt een belangrijk onderdeel van uw uitstraling. U maakt natuurlijk niet een al te beste indruk als u met uw haar in de war en in een versleten T-shirt op een afspraak met een belangrijke klant verschijnt.

Het is echter net zo goed vervelend als u in een chic mantelpak verschijnt voor een zakenlunch in een café waar iedereen in spijkerbroek zit. Zorg dus niet alleen dat u er verzorgd uitziet, maar ook dat u weet welk soort kleding gangbaar is in een bepaalde situatie.