3.2 Leiderschap in kerken en legers
hiërarchie
rang
Leiderschap is niet iets nieuws. Als structuur bestaat het al eeuwen, bijvoorbeeld in kerken en legers. Eenvoudige hiërarchieën bepaalden wie het voor het zeggen had en wie daar naar moest luisteren. De producten en diensten van kerken (het geloof) en legers (vrede en oorlog) passen ook goed bij deze vorm van leiderschap. Als iemand hoger in rang iets wilde, moest dat direct gebeuren. Het aantal ondergeschikten bleef voor één leider ook altijd overzichtelijk.
Massaproductie
complex
Sinds de industriële revolutie aan het einde van de 19e en begin van de 20e eeuw veranderde dit. (Stoom)machines maakten het mogelijk om massaproductie in te zetten voor veel complexere producten en diensten. Daarom was er meer kennis, kunde en onderzoek nodig voor de beste manier van aansturen.
Effectiviteit
interventie
Leiderschap is dus niet nieuw, maar de complexiteit van ‘goed functioneren’ als leider wel. Daarbij zijn ‘goed’ en ‘slecht’ woorden die niet bij leiderschap passen. Wat in de ene situatie – of bij de ene generatie – ‘goed’ werkt, werkt in een andere situatie juist ‘slecht’. Het gaat bij leiderschap veel meer om effectiviteit. Bereikte u als leider wat u wilde bereiken? En zorgde deze interventie ervoor dat u hetzelfde in de toekomst nog een keer kunt bereiken, het liefst makkelijker?
Interventie moet effectief zijn
motivatie
Stel, u wilt dat uw medewerkers hun bureau schoon achterlaten. U kunt dan heel boos naar Piet schreeuwen dat hij zijn bureau moet opruimen. De kans is groot dat Piet dit inderdaad doet en u bereikt wat u wilt bereiken. Het is echter de vraag of Piet hierdoor morgen met evenveel plezier en motivatie naar het werk komt. Waarschijnlijk is hij boos door uw houding en dus minder bereid om zo goed, snel en mooi mogelijk de producten of diensten te leveren die voor de organisatie nodig zijn. Als dat het geval is, was de interventie niet effectief.