6.4 E-coaching en traditionele coaching
diverse media
voortdurend online
Welke methode en stijl van coaching u ook aanbiedt in een bepaald geval, het is bijna altijd mogelijk om diverse media gebruiken. Traditionele coaching is een persoonlijk traject, waarbij coach en gecoachte(n) zich in dezelfde ruimte buigen over een probleem of uitdaging en de oplossing ervoor. Aangezien tegenwoordig veel werknemers onder werktijd geregeld of voortdurend online zijn, ligt het voor de hand om ook bij coaching onlinemogelijkheden toe te passen.
In veel gevallen werken onlinemogelijkheden als aanvulling op een coachingstraject goed. Voorwaarde is wel dat u ervoor zorgt dat de e-coaching goed is ingebed in het bredere traject. Alleen dan heeft e-coaching een meerwaarde voor het persoonlijke contact.
6.4.1 Snel groeiende mogelijkheden
tablets
videochat
smartphone
zonder reistijd
Internet biedt diverse mogelijkheden voor contact tussen coach en gecoachte. Door de opkomst van tablets en smartphones nemen de mogelijkheden bovendien snel toe. Bij e-coaching bestaat een onderscheid tussen uitgestelde communicatie en actie-reactie-communicatie. E-mail en sms zijn voorbeelden van uitgestelde communicatie. De ontvanger leest zijn e-mail niet altijd direct en hoeft hier ook niet direct op te reageren. Chat of videochat is een voorbeeld van actie-reactie: er kan live een dialoog ontstaan. Het volgende overzicht van de mogelijkheden is zeker niet uitputtend, maar geeft u wel een globaal idee:
- e-mail waarmee coach en gecoachte contact kunnen houden en bijvoorbeeld vragen kunnen stellen waar de ander rustig over na kan denken;
- berichtendiensten voor de smartphone (zoals WhatsApp) om elkaar kort op de hoogte te houden of beknopte vragen te stellen;
- chatprogramma’s waarmee coach en gecoachte schriftelijk contact leggen én meteen op elkaar kunnen reageren;
- beeldbellen (bijvoorbeeld via Skype of Facetime) om zonder reistijd toch coachingsgesprekken te voeren.
Er zijn ook allerlei online toepassingen zoals testen en assessments, die werknemers helpen meer inzicht te krijgen in hun persoonlijkheid of competenties. Deze hoeven geen deel uit te maken van een coachingstraject, maar kúnnen hier wel een goede aanvulling op zijn.
6.4.2 Voordelen en valkuilen
goedkoper
effect versterken
E-coaching heeft diverse voordelen. In praktisch opzicht is een belangrijk voordeel dat het vaak (veel) goedkoper is dan een coach die altijd fysiek aanwezig is voor ieder contactmoment met de gecoachte. Een ander voordeel is dat er door de vele communicatiemogelijkheden ook meer (korte) contactmomenten kunnen zijn. Voor bepaalde coachingstrajecten en bepaalde werknemers kan dit het effect van de coaching versterken. Bovendien hoeven werknemers hiervoor bijvoorbeeld niet dagen of weken van tevoren een afspraak te maken met een coach voor een contactmoment. Zo kunnen zij heel spontaan inspringen op zaken die zich bijvoorbeeld op de werkvloer voordoen.
Verlegen of gesloten werknemers
Sommige werknemers vinden het lastig om zich te uiten als een coach tegenover ze zit. Zij durven bijvoorbeeld hun gevoelens wel in een e-mail te zetten, maar niet uit te spreken. Voor deze mensen kan de (fysieke) afstand die hoort bij e-coaching ervoor zorgen dat ze zich veiliger voelen en zich gemakkelijker kunnen uiten.
Coaching kan echter ook gebaat zijn bij confrontatie – afhankelijk van het probleem, het karakter van de werknemer en de gekozen coachingsmethode en -stijl. Dat is op afstand veel moeilijker te bereiken. Ook kan een e-coachingstraject stokken omdat een werknemer zich te zeer kan verschuilen. Kijk dus altijd goed of uitsluitend e-coaching voldoende effectief is.
Aandachtspunten
confronteren
frustrerend
In sommige gevallen werkt e-coaching prima. Houd echter altijd rekening met enkele mogelijke valkuilen. Zo sluit e-coaching niet aan bij alle coachingsstijlen en -methoden. Het is moeilijker om een werknemer echt met bepaald gedrag of bepaalde keuzes te confronteren via e-mail of WhatsApp, dan in een persoonlijk gesprek. Ook is het moeilijker om online de reacties en stemming van de ander goed te peilen. Dat kan voor coach én werknemer lastig zijn. Controleer ook altijd of coach en gecoachte goed kunnen omgaan met de gebruikte internettoepassingen. Anders wordt het een frustrerend én ineffectief traject.
U hoeft niet te kiezen tussen online en offline coachen: meestal zijn ze uitstekend te combineren. Er is bijvoorbeeld eens in de twee weken een persoonlijk coachingsgesprek en tussendoor houdt de coach contact via mail, WhatsApp of – als dat nodig is – videochat.