2.2 Coaching toepassen in geschikte situaties
randvoorwaarden
passend instrument
Voordat u per geval gaat kijken of aan alle randvoorwaarden voor succesvolle coaching is voldaan, is het goed om in het algemeen te bepalen wanneer u coaching wilt toepassen. Het heeft geen zin om bij iedere uitdaging maar meteen naar de ‘coachingstool’ te grijpen. In veel gevallen is dit misschien helemaal geen passend instrument. Dan is de kans op succes sowieso minimaal. U moet dus eerst vaststellen voor welke situaties en problemen coaching echt nut heeft.
Niet iedere situatie is geschikt voor coaching. Biedt u coaching aan in verkeerde situaties, dan gooit u geld en tijd weg. Bovendien ontmoedigt u werknemers hiermee en kan coaching een slechte naam krijgen in uw organisatie.
toegevoegde waarde
uitdaging
Als u een werknemer wilt steunen bij zijn ontwikkeling binnen de organisatie of wilt helpen zijn functioneren (verder) te verbeteren, kan coaching daarbij van grote toegevoegde waarde zijn. Dat geldt zeker ook als u nieuwe werknemers in de organisatie wilt begeleiden bij hun taken, of werknemers wilt helpen om een overstap te maken naar een nieuwe functie of andere taken. Coaching kan ze dan helpen vast te stellen welke competenties ze al hebben om die uitdaging aan te gaan, en aan welke ze nog moeten werken. Vervolgens kunt u ze met coaching helpen om te bepalen hoe ze hun verbeterdoelen kunnen bereiken en daarmee aan de slag te gaan.
In hoofdstuk 1 staan de vier overkoepelende doelen die goed te bereiken zijn met coaching. Uiteraard moet ook voor deze doelen aan de randvoorwaarden zijn voldaan, wil coaching een goede kans op succes hebben.
Ongeschikte situaties voor coaching
invloed uitoefenen
Er zijn ook diverse situaties waarvoor coaching nadrukkelijk niet geschikt is. Coaching heeft bijvoorbeeld alleen zin als u het inzet voor problemen of ontwikkelingen waar de werknemer zelf daadwerkelijk invloed op kan uitoefenen. Is dat niet het geval, bijvoorbeeld omdat het probleem niet bij de werknemer ligt, maar in andere omstandigheden of bij het functioneren van andere personen? Dan zal coaching niets oplossen.
hip en interessant
Coaching zonder een duidelijk doel heeft weinig nut. Werknemers willen bijvoorbeeld graag een coach omdat het hip is, iedereen een coach heeft of het interessant klinkt. Dat levert natuurlijk geen echte ontwikkelingsresultaten op.
indekken
ontslag
Daarnaast wordt coaching met enige regelmaat door organisaties ingezet om zich in te dekken of aan verplichtingen te voldoen. Denk maar aan situaties waarin de werkgever feitelijk van een werknemer af wil, omdat hij meent – of als argument wil gebruiken – dat de werknemer niet goed functioneert. Een coachingstraject kan dan aantonen dat de werkgever ‘alles heeft gedaan’ om de werknemer te helpen zich te verbeteren. Als het werkelijke doel echter ontslag is, zal een coachingstraject het functioneren vaak niet verbeteren, omdat dit eigenlijk de intentie van de werkgever niet is.