U bent hier

1.1 De Arbowet

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Management Rendement
Publicatiedatum: februari 2024

wettelijk

U heeft de ruimte om naar eigen inzicht het arbobeleid vorm te geven, maar u moet daarbij wel aan de wettelijke verplichtingen voldoen.

1.1.1 Uitgangspunt

beschermingsniveau

Het uitgangspunt van de Arbowet is dat werknemers recht hebben op een veilige en gezonde werkplek. De Arbowet beschrijft niet hoe werkgevers en werknemers aan de wet moeten voldoen. De wet bevat alleen zogeheten doelvoorschriften, die aangeven welk beschermingsniveau de werkgever moet bieden (het einddoel dus). U mag zelf bepalen welke middelen u inzet om dit te realiseren, zolang u het in de wet gestelde doel maar bereikt. Een voorbeeld: in de Arbowet staan normen voor het maximaal toegestane geluid op de werkplek, maar er staat niet hoe te voorkomen dat het geluid over dit maximum heen gaat. Een arboprofessional kan u adviseren over een goede aanpak die past bij uw organisatie.

U hoeft niet altijd zelf het wiel uit te vinden. In veel branches hebben de sociale partners hiervoor oplossingen vastgelegd in de arbocatalogus (zie paragraaf 1.4).

1.1.2 Werknemers gaan niet vrijuit

zorgplicht

voorlichting

ondersteunen

Het zwaartepunt van de uitvoering van de Arbowet ligt bij u. U heeft een zorgplicht en moet zorgen dat werknemers geen mentaal of fysiek nadelige gevolgen van het werk ondervinden. Maar ook voor werknemers geldt een aantal verplichtingen. Zo moeten zij:

  • machines, gevaarlijke stoffen en andere arbeidsmiddelen op een veilige manier gebruiken;
  • persoonlijke beschermingsmiddelen die ze van de werkgever krijgen op de juiste manier gebruiken;
  • een actieve houding aannemen tijdens voorlichting over arbeidsrisico’s;
  • de werkgever en andere arbodienstverleners (zoals de preventiemedewerker of bhv’er) niet hinderen en zo mogelijk juist ondersteunen bij de uitvoering van hun arbotaken;
  • melding maken van zaken die de gezondheid en veiligheid van werknemers in gevaar kunnen brengen.

1.1.3 Verplichtingen uit de Arbowet

basiscontract

lopendebandwerk

U mag zelf invulling geven aan het arbobeleid, maar u heeft nog steeds verplichtingen. U moet:

  • het arbobeleid zo inrichten dat het werk geen nadelige effecten heeft op de veiligheid en gezondheid;
  • zorgen voor een actuele risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en plan van aanpak;
  • gezondheidsrisico’s bij de bron aanpakken;
  • maatregelen nemen om ernstige ongelukken met gevaarlijke stoffen te voorkomen of beperken;
  • arbeidsongevallen of beroepsziekten melden en registreren;
  • een basiscontract hebben met een gecertificeerde arbodienstverlener, werknemers vrije toegang geven tot de bedrijfsarts en afspraken maken met de bedrijfsarts over het aanvragen van een second opinion door werknemers;
  • werknemers in de gelegenheid stellen om een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) te ondergaan;
  • voorlichting geven over arborisico’s en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s);
  • een preventiemedewerker aanstellen;
  • monotoon en tempogebonden werk (bijvoorbeeld lopendebandwerk) zo veel mogelijk voorkomen;
  • gevaar voor derden door het werk voorkomen;
  • het werk zo veel mogelijk aanpassen aan de persoonlijke eigenschappen van de werknemer.