4.1 Veilige en gezonde werkplek
werkplek
werkomgeving
De werkplek is een belangrijk aandachtspunt voor de inspecteur. Het is belangrijk dat de werkomgeving aan de wettelijke eisen voldoet. Werknemers brengen er veel tijd door, dus de kans op ongevallen en ziekte is groot als de werkomgeving onveilig en ongezond is. Waar de inspecteur exact op let, verschilt per werkplek.
4.1.1 Werken in een kantooromgeving
Een kantoor moet aan heel andere eisen voldoen dan een fabriekshal of bouwterrein. Belangrijke controlepunten voor de inspecteur zijn bijvoorbeeld het meubilair, de verlichting en de lucht in de ruimte (het klimaat). Door de coronacrisis is bijvoorbeeld de vraag of er goede ventilatie is, van extra groot belang.
lichamelijke klachten
Hebben werknemers daarnaast voldoende licht bij hun bureau? Zijn de stoel en het bureau verstelbaar? Gebruik van slecht meubilair kan leiden tot lichamelijke klachten aan rug, nek, armen en schouders. Gebrek aan goed licht en gezonde lucht kan klachten als hoofdpijn en moeheid tot gevolg hebben.
Beeldschermwerk
KANS
zitten
Werknemers die veel achter een computer werken, lopen risico op specifieke lichamelijke klachten, zoals rugproblemen of klachten aan arm, nek en schouders (KANS). De inspecteur let bij een controle van de kantoorruimte daarom goed op de werkhouding van uw medewerkers. Ook kan hij aan werknemers vragen stellen over fysieke klachten. Er zijn een aantal concrete zaken waar de inspecteur op kan letten:
- de stand van het beeldscherm;
- de afstand tussen het beeldscherm en de ogen van de werknemer;
- aanwezigheid van een documenthouder als werknemers tijdens het werk veel van papier moeten aflezen.
- hoeveelheid zittend (beeldscherm)werk. Zitten is een serieus arbeidsrisico. Het verhoogt onder andere de kans op diabetes type 2. Artikel 5.10 van het Arbobesluit schrijft voor dat beeldschermwerkers hun werk ‘op gezette tijden’ moeten afwisselen met ander werk of een pauze. Wat u hierover beslist, is aan u. U kunt denken aan het stimuleren van pauzewandelingen, staand vergaderen of het aanbieden van sta-zitbureaus.
Ook buiten het bedrijfspand veilig werken
Ook een thuiswerker moet volgens het Arbobesluit veilig en gezond kunnen werken. Sinds 2012 is de term thuiswerken vervangen door de term ‘plaatsonafhankelijke arbeid’. Deze definitie is breder. Hiermee wordt eveneens werken buiten het bedrijfspand bedoeld, maar dat hoeft niet noodzakelijk thuis te zijn.
Essentieel
strenge eisen
Plaatsonafhankelijke arbeid met gevaarlijke stoffen verdient extra aandacht. Voor het werken met stoffen als oplosmiddelen, verf, lijm en ontsmettingsmiddelen gelden op de werkvloer én daarbuiten strenge eisen. Goede voorlichting aan werknemers is absoluut essentieel. Sommige stoffen mogen werknemers niet buiten het bedrijfspand gebruiken. Bijvoorbeeld omdat dit in woningen veel te gevaarlijk is. Deze stoffen zijn opgenomen in hoofdstuk 4 van het Arbobesluit.
4.1.2 Industriële omgeving
machines
In een industriële omgeving kunnen veel arbeidsrisico’s zijn. Denk aan ongelukken met machines, blootstelling aan gevaarlijke stoffen of valgevaar. De inspecteur onderzoekt onder meer of machines voldoende beveiligd zijn en of er persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar zijn. Ook moeten werknemers op de hoogte zijn van de risico’s en wat zij daar zelf tegen kunnen doen. In het algemeen geldt als uitgangspunt voor de inspecteur: kan de werknemer zijn taken uitvoeren in een veilige omgeving?