2.1 Eenmanszaak
startende ondernemer
bedrijfs- middelen
privé
De eenmanszaak is eenvoudig op te richten en misschien daarom wel zo populair onder startende ondernemers. Het is in letterlijke zin wat het woord omschrijft: een onderneming met één eigenaar, een economische activiteit van de (natuurlijke) persoon die de onderneming drijft. U geniet als startende ondernemer voor de inkomstenbelasting (IB) een aantal fiscale voordelen, zoals de startersaftrek, waardoor de belastingdruk in de eerste drie jaar van uw onderneming relatief laag is. Bovendien bepaalt u zelf hoe en wanneer u bedrijfsmiddelen afschrijft die u in de startfase van uw onderneming hebt gekocht. Let op: de eenmanszaak is rechtsvorm zónder rechtspersoonlijkheid. Daaruit volgt ook een niet te onderschatten nadeel als u risicovolle activiteiten verricht. Met een eenmanszaak bent u zowel zakelijk als privé aansprakelijk voor de schulden die namens of door uw eenmanszaak zijn aangegaan.
Het begrip ‘eenmanszaak’ duidt overigens niet op het feit dat er maar één werknemer werkzaam is in een eenmanszaak. Niemand zal u ervan weerhouden om werknemers in dienst te nemen.
Oprichting
marktomstandigheden
inschrijven
Als ondernemer kunt u met uw eenmanszaak eenvoudig besluiten nemen (u bent immers de enige beslissingsbevoegde) en dus alert reageren op veranderende marktomstandigheden. Bij het oprichten van een eenmanszaak hoeft geen akte te worden gemaakt. Oprichtingsgeld is niet nodig, u hoeft alleen uw bedrijf in te schrijven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. U ontvangt dan een KvK-nummer en uw gegevens worden automatisch doorgegeven aan de Belastingdienst (een aparte aanmelding bij de fiscus is dus niet nodig). U mag niet meer dan één eenmanszaak tegelijk inschrijven. Wel kunt u binnen de eenmanszaak verschillende activiteiten verrichten onder verschillende handelsnamen, eventueel met verschillende vestigingen.
Aansprakelijkheid
zakelijk vermogen
partner
Het juridische addertje onder het gras bij de eenmanszaak: er is geen onderscheid tussen uw privé- en zakelijk vermogen. Hierdoor bent u met uw gehele vermogen aansprakelijk voor alle schulden van uw onderneming. Dit betekent dat als uw onderneming failliet gaat, dit ook privé uw faillissement betekent. Als u gehuwd bent in gemeenschap van goederen, heeft dit tot gevolg dat uw partner ook aansprakelijk is voor de schulden die namens of door uw eenmanszaak zijn aangegaan.
U kunt voorkomen dat schuldeisers van uw eenmanszaak zich kunnen verhalen op het privévermogen van uw echtgenoot, door te kiezen voor huwelijkse voorwaarden waarmee het vermogen gescheiden blijft. U kunt de voorwaarden ook tijdens het huwelijk nog aanpassen.
Verzekeringen en belastingen
box 1
pensioen
Over de winst van uw eenmanszaak moet u inkomstenbelasting betalen. U valt onder de tarieven van box 1. In de regel krijgt u daarnaast te maken met de BTW-aangifte. In het volgende hoofdstuk komen de belastingvoordelen aan bod waarop u recht heeft als de Belastingdienst u als ondernemer voor de IB erkent, zoals de zelfstandigenaftrek. Voor het aanvullende pensioen moet u zelf zorgen (zie hoofdstuk 7). U kunt geen beroep doen op de Ziektewet, WW en de WIA. Het is verstandig om zelf een voorziening te treffen voor het risico op arbeidsongeschiktheid.
Bent u als ondernemer ook in loondienst? Dan kunt u voor de dagen waarop u werkt in loondienst wel een beroep doen op de Ziektewet, WW en WIA.