U bent hier

Onderneming & Fiscus
…
Zzp'er en samenwerkingsverbanden1. Wat maakt iemand zzp’er?
Voor Onderneming & Fiscus

1. Wat maakt iemand zzp’er?

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Fiscaal Rendement
Publicatiedatum: juni 2016

Het overgrote deel van de nieuwe ondernemers start als zzp’er, zelfstandige zonder personeel. De zzp’er is zelfstandig ondernemer, met alle fiscale voordelen én de inkomensrisico’s die daarbij horen. Voordeel voor een opdrachtgever is dat hij voor de zzp’er – de opdrachtnemer – geen loonheffingen of premies hoeft te betalen. En ook verschilt de juridische positie van de zzp’er ten opzichte van een werknemer.

schatkist

De groep zzp’ers is een nieuwe, flexibele schil op de arbeidsmarkt. De politiek worstelt met deze ontwikkeling. De zelfstandigenaftrek en andere fiscale voordelen kosten de schatkist jaarlijks € 1,8 miljard. Vooral bij de groep zzp’ers met een laag inkomen is het fiscale voordeel ten opzichte van werknemers aan de onderkant van de arbeidsmarkt groot.

Een probleem bij de discussie en het in kaart brengen van het wettelijk kader is dat het begrip ‘zelfstandige zonder personeel’ als zodanig niet bestaat. De zelfstandige zonder personeel is namelijk geen wettelijke rechtsvorm.

1.1 Maatschappelijke discussie

De sterke groei van het aantal zzp’ers heeft een maatschappelijke tegenbeweging op gang gebracht, met oog voor de schaduwkanten van het zelfstandig bestaan. Een van de belangrijkste kritiekpunten is de uitholling van het sociale stelsel. Het imago van de zzp’er is die van een krabbelende (schijn-)zelfstandige die financieel amper het hoofd boven...

1.2 De juridische positie van de zzp’er

Een belangrijk discussiepunt rond de zogenoemde schijnzelfstandigen is de feitelijke mate van zelfstandigheid. De president van De Nederlandsche Bank, Klaas Knot, kraakt in een interview met Het Financieele Dagblad twee harde noten. Hij constateert dat een grote groep eenpitters eigenlijk niet zonder sociaal vangnet kan. Hij kan veel zzp’ers ‘niet...

1.3 De zzp’er en de sociale zekerheid

Zowel in het belastingrecht, het socialezekerheidsrecht als het arbeidsrecht komt het begrip zzp’er niet voor. De Sociaal-Economische Raad (SER) constateert in een advies aan het kabinet uit 2010 dat werknemers vooral sociaalrechtelijk bescherming genieten, terwijl de voordelen voor de zzp’er vooral in de fiscale sfeer liggen. Binnen het...

1.4 Verschil in belastingheffing werknemer en zzp’er

De inkomstenbelasting onderscheidt drie vormen van bronnen van inkomen: loon uit dienstbetrekking (werknemer); winst uit onderneming; inkomsten uit overig werk (o.a. freelancer en persoonsgebonden budget). In het kader van deze pocket beperken wij ons in deze paragraaf tot de eerste twee vormen: de werknemer vs. de ondernemer/zzp’er. De fiscale...