U bent hier

3.5 Dynamische verlichting

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Arbo Rendement
Publicatiedatum: mei 2024

kantoor­verlichting

verlichtings­installatie

Zogenoemde dynamische verlichtingssystemen imiteren het natuurlijk verloop van daglicht. Deze systemen variëren de verlichtingssterkte en lichtkleur volgens een bepaald patroon. De normwaarde voor goede kantoorverlichting, gebaseerd op goede visuele effecten, is 500 lux verlichtingssterkte op het bureauvlak. Uit onderzoek blijkt 500 lux niet voldoende te zijn om een goed niet-visueel biologisch effect te verkrijgen. Ook blijkt uit onderzoek dat het gebruik van wit licht met een hoog blauwgehalte een positief gezondheidseffect oplevert. Werknemers blijven langer alert tijdens het werk. In 2018 is een nieuwe lichteenheid gedefinieerd op basis van de kleurgevoeligheid van de receptoren: de melanopische EDI lux, de maateenheid die wordt gebruikt om te meten hoe het licht de receptoren beïnvloedt die het biologische dagritme regelen. Dit maakt het voor lichtprofessionals makkelijker om bij het ontwerpen van verlichtingsinstallaties ‘het gezondheidseffect’ volledig mee te nemen. Dit houdt in:

  • Voor overdag (speciaal in de morgen): hoog lichtniveau met koele kleurtint:
    • om de biologische klok gelijk te zetten;
    • om alertheid en prestatie te verhogen;
    • om negatief effect van te veel avondlicht te verminderen.
  • In de avond: lager lichtniveau met warme kleurtint:
    • om te helpen te ontspannen en lichaam naar slaapstand te brengen.
  • In de nacht: extreem laag lichtniveau of totaal donker:
    • om gezonde slaap te ondersteunen.

Positief

biologische klok

Als er onvoldoende daglicht op de werkplek aanwezig is (tijdens nachtdienst of in inpandige ruimtes) kunnen dergelijke systemen waarschijnlijk een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid van werknemers, doordat ze de biologische klok en de alertheid positief beïnvloeden. Ook het halfuurtje tijdens de lunch buiten lopen is voor de werknemer zowel fysiek als mentaal een aanbeveling.