U bent hier

5.4 Verandermodel met vijf kleuren

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Arbo Rendement
Publicatiedatum: november 2023

uitstellen

beleving

Een vrij bekend verandermodel is de kleurentheorie (1998) van deeltijd hoogleraar advieskunde Léon de Caluwé. Het model benoemt vijf soorten veranderstijlen die elk hun eigen kleur hebben gekregen (om de stijlen makkelijker te onthouden).

Voorkeur voor

geeldrukdenken

  • Opvatting: water bij de wijn doen is de manier om mensen mee te krijgen.
  • Kwaliteit: wikken en wegen.
  • Valkuil: vermijden van conflict of uitstellen van het nemen van beslissingen.

Voorkeur voor

blauwdrukdenken

  • Opvatting: afspraken maken is de manier om resultaat te behalen.
  • Kwaliteit: plannen, managen en feiten checken.
  • Valkuil: star volgen van een plan, minder oog voor menselijke behoeften.

Voorkeur voor

rooddrukdenken

  • Opvatting: luisteren naar de beleving van mensen zorgt voor
  • draagvlak.
  • Kwaliteit: mensen bij het proces betrekken, letten op de sfeer en samenwerking.
  • Valkuil: betuttelen of
  • emoties van mensen zien als oorzaak van het probleem.

Voorkeur voor

groendrukdenken

  • Opvatting: het helpen bij de ontwikkeling van mensen zorgt voor verandering.
  • Kwaliteit: het effectief overbrengen van kennis en ervaringen.
  • Valkuil: ongevraagde tips en adviezen geven, opdringerigheid.

Voorkeur voor

witdrukdenken

  • Opvatting: mensen zijn gemotiveerd, ze hebben ruimte en vrijheid nodig om te veranderen.
  • Kwaliteit: analyseren en verband zoeken tussen
  • gedragspatronen, obstakels en nieuwe ideeën.
  • Valkuil: mensen willen meer en verdienen meer - ongeacht afspraken, budget of kaders.

Toegevoegde waarde

opvatting

Als werknemers hun voorkeuren uitspreken over de wijze waarop ze samen willen werken of wat zij zien als de beste aanpak voor de RI&E, krijgt u de kans om de verschillende opvattingen te herkennen. Uw opvattingen en die van anderen sturen onbewust de visie op een RI&E-proces. Mensen met dezelfde (onbewuste) opvattingen hebben sneller een ‘klik’ met elkaar. Dit is van invloed op het draagvlak. Om als arboprofessional van toegevoegde waarde te zijn, is het effectief om, soms tegen uw natuur of voorkeuren in, een bepaalde ‘kleur’ toe te passen.

Mocht u als arboprofessional een bepaalde weerstand of wrijving ervaren tijdens een risicodialoog, vraag dan naar de opvatting van de ander.

Afspraken maken

interactie

Om tot een dynamische RI&E te komen, kunt u het beste kiezen voor een veranderingsaanpak die aandacht besteedt aan interactie en dialoog voor, tijdens en na een RI&E-proces. Het is dus belangrijk om hierover na te denken en afspraken te maken over de aanpak.