1.1 Eigen identiteit
kapstokartikel
Ondanks de internationale invloeden heeft Nederland nog steeds een eigen positie. Hieruit blijkt duidelijk dat de wetgever het doel van de jaarrekening nog steeds belangrijk vindt. De beste illustratie hiervan is het zogenoemde kapstokartikel in artikel 2:362 lid 1, Titel 9 van het Burgerlijk Wetboek (BW).
verantwoord oordeel
De tekst hiervan luidt als volgt: “De jaarrekening geeft volgens normen die in het maatschappelijk verkeer als aanvaardbaar worden beschouwd een zodanig inzicht dat een verantwoord oordeel kan worden gevormd omtrent het vermogen en het resultaat, alsmede voor zover de aard van een jaarrekening dat toelaat, omtrent de solvabiliteit en de liquiditeit van de rechtspersoon.”
Oprechte reflectie
Het doel is dus een oprechte reflectie geven van de huidige stand van de onderneming. En hoewel we altijd enigszins van mening kunnen verschillen, zijn de grove lijnen van wat aanvaardbaar is wel duidelijk. Daarnaast wordt er nog extra invulling gegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ). Waarover hierna meer.
Afwijken van de wettelijke bepalingen
derogatie
Met een beroep op artikel 362 lid 4, Titel 9, Boek 2 BW (het derogatiebeginsel) kunt u met een gegronde reden afwijken van waarderingsgrondslagen die dwingend zijn voorgeschreven door de wetgever. In dit artikel komt nog de oude gedachte van een goed koopman terug: u moet uw administratie voeren én uw jaarrekening opstellen zoals een goed koopman dat zou doen. In praktijk wordt het derogatiebeginsel echter zelden gebruikt.