5.5 Manieren van ongeldig verklaren
dwingend recht
De bepalingen over de vernietiging of nietigheid van een beding in algemene voorwaarden zijn ‘dwingend recht’. Daar mag niet van worden afgeweken. Doet de gebruiker van de algemene voorwaarden dat wel, dan is dat beding (waarin de mogelijkheid tot vernietiging bijvoorbeeld wordt uitgesloten) al om die reden nietig. Verder kan iemand die geen grote wederpartij is een beding vernietigen als de algemene voorwaarden niet ter hand zijn gesteld of nietigheid inroepen als het beding onredelijk bezwarend is.
Buitengerechtelijk
geen vormvereisten
Een wederpartij (geen consument) die uw algemene voorwaarden wil vernietigen of nietig wil laten verklaren, kan dit doen via een buitengerechtelijke verklaring. Hiervoor gelden geen vormvereisten. De wederpartij kan dus simpelweg een verklaring richting uw bv opstellen dat zij de algemene voorwaarden nietig verklaart of ze vernietigt. In het geschrift moet de reden van de vernietiging of nietigheid worden vermeld, namelijk dat het beding onredelijk bezwarend is of dat de voorwaarden nooit overhandigd zijn.
Eisen stellen aan wanbetalers
Stel dat u in uw algemene voorwaarden heeft opgenomen dat uw klanten bij achterblijvende betaling 1% rente per maand moeten betalen. U heeft een wanbetaler die deze regel aan zijn laars lapt en u eist op grond van uw algemene voorwaarden dat hij alsnog de rente betaalt.
Rente
contractuele rente
De wanbetaler kan dan bijvoorbeeld als verweer tegen de vordering aanvoeren dat hij de algemene voorwaarden nooit heeft ontvangen en dat het beding daarom vernietigbaar is. Hij zal deze stelling in principe moeten bewijzen. Het is dan aan uw onderneming om te bewijzen dat u de voorwaarden wel heeft overhandigd. Slaagt u daar niet in, dan zal de rechter vaststellen dat het beding is vernietigd en zal de vordering tot betaling van die contractuele rente worden afgewezen. De wanbetaler is dan alleen de wettelijke (handels)rente verschuldigd, die lager ligt.
Via de rechter
Naast de buitengerechtelijke verklaring is het ook mogelijk via een gerechtelijke procedure een beroep te doen op de vernietiging of nietigheid van een bepaling in de algemene voorwaarden. Dit gebruikt de wederpartij dan als grond van een vordering (van een schadevergoeding) of als verweer.