6.3 Balanced ScoreCard (BSC)
prestatiemotoren
Om de prestaties van uw onderneming te meten, kunt u ook gebruikmaken van een Balanced ScoreCard (BSC). Dit is een meet- en rapportage-instrument om de realisatie van de organisatiestrategie te bewaken. De BSC is een logisch geheel van oorzaken (prestatiemotoren genoemd) en gevolgen, die u met financiële en niet-financiële indicatoren meet. Ze zijn gebaseerd op de kritieke succesfactoren voor het realiseren van de strategie.
Kracht
logische opbouw
De kracht van de BSC zit in de volstrekt logische opbouw van de vier onderdelen (zie hierna). Het doel van strategisch management ligt voor de hand: dat is het halen van goede financiële resultaten voor de geldverschaffers. Om dit te bereiken is het nodig meer te presteren voor de afnemers, zodat u uw concurrenten voorblijft. Deze meerwaarde (die vele vormen kan hebben) kan alleen gerealiseerd of verleend worden met uitstekende interne processen.
Deze interne processen zijn niet statisch: vanwege de veranderende marktomstandigheden en nieuwe mogelijkheden kunnen deze interne processen niet onveranderd blijven. Leren en verbeteren is dus noodzaak.
Prestatiemotoren
perspectieven
Met bedrijfseconomische technieken, zoals interviews, activity based costing (bij deze methode ligt de focus dus niet op de kosten per product maar op de kosten van processen) en marktonderzoek, kunt u de prestatiemotoren bepalen die de bedrijfsresultaten veroorzaken. Deze prestatiemotoren worden in vier aandachtsgebieden, die we ook wel perspectieven noemen, verdeeld. De vier aandachtsgebieden vormen een samenhangend geheel. Het gaat daarbij om de volgende vier categorieën:
- financieel perspectief: hoe aantrekkelijk moeten we voor onze beleggers zijn?
- afnemersperspectief: hoe aantrekkelijk moeten we voor onze afnemers zijn?
- perspectief voor interne processen: waarin moeten we uitblinken?
- leer- en groeiperspectief: hoe blijven we in staat om onze strategie te realiseren?
De meting van een prestatiemotor bestaat uit een doelstelling (beschrijvend), een kengetal om deze doelstelling te meten, een streefcijfer voor het kengetal en initiatieven om de doelstelling te halen.
Diagnostische indicaties
meetbare resultaten
De Balanced ScoreCard is een veelgebruikte methode om een organisatie in kaart te brengen. De methode vertaalt strategische doelen van een organisatie in concrete, meetbare resultaten. De BSC benoemt deze en meet hun invloed. Een BSC heeft 20 tot 25 prestatiemotoren en resultaatmetingen. Deze kunnen aangevuld worden met diagnostische indicaties, dat zijn metingen die nodig zijn om de onderneming te managen. Diagnostische indicaties zijn bijvoorbeeld ‘liquiditeit’ en ‘omzet per doelgroep’.
Balans
oorzaken en gevolgen
De BSC is een balans tussen prestatiemotoren (oorzaken) en resultaatmetingen (gevolgen). Daarnaast is de BSC een meting van materiële activa (zichtbaar op de balans) en immateriële activa (niet zichtbaar op de balans) en van kortetermijndoelstellingen en langetermijndoelstellingen. Die kunnen elkaar in de weg staan, als toekomstgerichte uitgaven (zoals productontwikkeling en procesinnovatie) geschrapt worden om de winst op de korte termijn te verhogen. De BSC meet het effect van zulke uitgaven, die eigenlijk investeringen in immateriële activa zijn. Dit inzicht biedt zo een tegenwicht tegen bijvoorbeeld bezuinigingswoede. De BSC is ook een balans tussen financiële metingen en niet-financiële metingen.
Voorbeeld voor een accountantskantoor
dominant merk
Hieronder een voorbeeld van de BCS voor een accountantskantoor. De volgende punten zouden het gevolgen kunnen zijn:
- Doelstelling: imagoverbetering, door onze naam uit te bouwen tot een dominant merk dat de klanten duidelijk herkennen.
- Kengetal: het aantal nieuwe accounts.
- Streefcijfer: 25 nieuwe accounts per jaar.
- Initiatieven: mediapromotie in de drie vakbladen op het gebied van accountancy en op hun websites en een aanbod voor een adviesgesprek.