8.3 Drogredenen
niet kloppen
Hoewel het geven van meningen geen probleem is, moet u wel oppassen voor drogredenen. Dit zijn argumenten die om de een of andere reden niet kloppen. Voorkom het gebruik van drogredenen. Als u ze in het betoog van anderen herkent en hier goed op weet te reageren, bent u bovendien in het voordeel, want zo kunt u gaten schieten in hun betoog.
Generalisaties
automatisch
Waak voor generalisaties. Iets wat voor één individu geldt, geldt niet automatisch voor een hele groep. Geef bijvoorbeeld niet het volgende argument: ‘Oudere mensen werken veel te langzaam met een computer.’ Misschien heeft u inderdaad een mindere ervaring gehad met een oudere collega. Maar dat betekent niet dat dat bij elke oudere werknemer zo is.
Verbanden
Een vorm van drogredenering is het leggen van verbanden die niet kloppen. U vergelijkt dan bijvoorbeeld situaties met elkaar die eigenlijk te veel van elkaar verschillen, of u koppelt twee feiten aan elkaar die afzonderlijk wel kloppen, maar niet per se een oorzaak-gevolgrelatie hebben.
Bron
autoriteit
Een spreker kan zich ook onterecht beroepen op autoriteit. Het klinkt al snel indrukwekkend als u aangeeft dat uit een onderzoek of uit een krantenartikel is gebleken dat uw standpunt klopt. Maar pas dan wel op dat u de informatie niet uit zijn context haalt en dat de bron voor uw standpunt te controleren is. Een andere veelvoorkomende fout is om een deskundige aan te halen die eigenlijk helemaal geen autoriteit is op het gebied van het discussieonderwerp.
Cirkelredenering
andere formulering
Ook een cirkelredenering is een veelvoorkomende fout. U onderbouwt uw standpunt dan met een andere formulering van dat standpunt in plaats van een argument. U zegt eigenlijk twee keer hetzelfde: ‘Ik vind de nieuwe leidinggevende niet betrouwbaar, omdat ik hem niet vertrouw.’ U mist dan de argumenten waarom de leidinggevende volgens u niet betrouwbaar is.
Traditie
altijd
Probeer ook niet te redeneren vanuit traditie. Veel mensen beargumenteren een keuze of mening vanuit traditie: ‘We plannen het bedrijfsuitje in maart, omdat het altijd in die maand is.’ Of: ‘Het protocol veranderen lijkt me een slecht idee, we werken al jaren op deze manier.’
Ook het ontwijken van een onderbouwing van uw standpunt is een drogredenering. U geeft dan geen geldig argument. Denk aan uitspraken als: ‘Iedereen weet toch dat het op die manier niet werkt’ of ‘Iedereen met een beetje verstand zal het hiermee eens zijn.’
Reageren
beter argument
Herkent u een drogreden bij uw gesprekspartner, dan kunt u hier het beste meteen op reageren. Met een kritische vraag laat u merken dat u het argument van de ander niet accepteert en dwingt u hem om met een beter argument te komen. Bijvoorbeeld: ‘Ik vind het verband tussen die twee zaken nogal zwak. Kunt u een andere reden noemen voor uw standpunt?’