7.3 Pensioenopbouw in de derde pijler
pijlers
Het Nederlandse pensioen is opgebouwd uit drie pijlers: de AOW, het werknemerspensioen en het pensioen dat u privé opbouwt. Omdat bij zzp’ers de tweede pijler wegvalt, blijft de derde pijler over: zelf aan de slag gaan. De derde pijler in ons pensioenstelsel betreft individueel aanvullend pensioen. De wetgever helpt u hierbij met verschillende fiscale voorzieningen. Naast het voortzetten van het pensioen bij de ex-werkgever zijn dit de oudedagsreserve (OR) en lijfrente. De zzp’er die onderneemt vanuit een eigen bv, kan pensioen in eigen beheer opbouwen (zie hoofdstuk 4).
Partnerpensioen
overlijden
Als uw partner via het werk deelnemer is aan een pensioenregeling, kan het zijn dat u hiervan profiteert in de vorm van een partnerpensioen. U ontvangt een pensioen dat is afgeleid van het ouderdomspensioen van uw partner. De hoogte van dit partnerpensioen bedraagt een percentage van het ‘te bereiken ouderdomspensioen’. Dit ontvangt u als uw partner na pensionering komt te overlijden. De hoogte van het partnerpensioen vindt u op het jaarlijkse pensioenoverzicht.
7.3.1 De oudedagsreserve (OR)
opzijzetten
reservering
Als ondernemer voor de inkomstenbelasting mag u jaarlijks een deel van de winst reserveren voor uw oudedagsvoorziening. Dat gereserveerde deel heet de OR. U mag jaarlijks 9,8% van de winst fiscaal vriendelijk opzijzetten voor uw pensioen, tot maximaal € 8.774. Om gebruik te maken van de OR, moet u voldoen aan het urencriterium (zie hoofdstuk 3). De voordelen van de OR zijn:
- Fiscaal: u mag de reservering aftrekken van de winst;
- U kunt over het geld beschikken, omdat het geld van de reservering op uw zakelijke rekening staat.
Als u in een jaar kiest om pensioen te reserveren via de OR, bent u gebonden aan het percentage van 9,8% van de winst. Het is alles of niets: u kunt er niet voor kiezen een lager bedrag opzij te zetten.
Discipline
discipline
staken
De OR vergt discipline: tot het moment van uw daadwerkelijke pensioen controleert niemand of het geld daadwerkelijk opzij is gezet. Het is een boekhoudkundige reservering van een deel van de winst. Het geld moet er echter wel zijn op het moment dat u stopt. Met het staken van uw onderneming wordt de oudedagsreserve weer bij uw winst opgeteld.
De reserve neemt af als u een lijfrente voor een inkomensvoorziening koopt. U kunt de fiscus verzoeken om de OR met dat bedrag te laten afnemen.
7.3.2 Lijfrente
inleg
De lijfrente is dé pijler voor mensen die zelf hun pensioen moeten regelen. Een (bancaire) lijfrente is kapitaal dat u opbouwt door periodiek of eenmalig een bedrag in te leggen. In het laatste geval – waarbij u een bedrag ineens stort – schaft u een koopsompolis aan. Net als de OR is de inleg aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Een voordeel ten opzichte van de OR is dat u zelf mag bepalen hoeveel u inlegt. Het maximale bedrag dat u in een jaar mag aftrekken als lijfrentepremie is afhankelijk van uw inkomen en wordt aangemerkt als de jaarruimte. Heeft u over de voorgaande jaren een pensioentekort, dan mag u een extra bedrag inleggen. Dit staat bekend als de reserveringsruimte.
pensioen-verzekeraar
Op de site van de Belastingdienst kunt u met behulp van de Rekenhulp lijfrentepremie uitrekenen hoeveel geld u maximaal kunt opvoeren als aftrekpost.
Uitkering
uitkering
De inleg wordt door de bank of pensioenverzekeraar belegd. De opbrengst is dus onzeker. Omdat er kosten in rekening worden gebracht, is het zaak om de voorwaarden goed te lezen. Met het opgebouwde kapitaal koopt u op of rond uw pensioendatum een uitkering aan. Ook nu worden weer kosten in rekening gebracht. U kunt ervoor kiezen om het bedrag om te zetten in een tijdelijke uitkering (minimaal vijf jaar) of levenslang (tot minimaal twintig jaar na de AOW). De uitkering moet uiterlijk vijf jaar na de AOW-leeftijd ingaan.
Zzp-pensioen
aanbieders
lijfrentesparen
vermogenstoets
Sinds kort zijn er enkele initiatieven voor een collectieve pensioenregeling voor zelfstandigen, het zogenoemd zzp-pensioen. Hoewel de naam anders doet vermoeden, is de regeling in grote lijnen vergelijkbaar met een beleggingsvariant van lijfrentesparen. Op dit moment zijn er drie aanbieders van een zzp-pensioen, te weten: ZZP-Pensioen van Loyalis, BrightPensioen en de ZZP Pensioenrekening van Brand New Day. Er zijn een aantal belangrijke voordelen, ten opzichte van de normale lijfrente of lijfrentesparen:
- U maakt deel uit van een collectieve beleggingsregeling. Hierdoor is het totaal belegde bedrag hoger en zijn de kosten lager dan bij een normale lijfrente;
- Bij arbeidsongeschiktheid kunt u uw pensioengeld (eerder) laten uitkeren;
- Het zzp-pensioen telt niet mee voor de vermogenstoets bij bijstand;
- Als u voor de ingangsdatum van het pensioen overlijdt, valt het geld in de nalatenschap.