5.4 Voorwaarden voor een ‘echte’ dienstbetrekking

weging

beloning

instructies

Bij de weging of een concrete overeenkomst wel of niet kwalificeert als een ‘echte’ dienstbetrekking, kijkt de Belastingdienst naar drie voorwaarden:

voorwaarden

Als aan deze drie voorwaarden wordt voldaan, is sprake van een arbeidsovereenkomst. Als één van de voorwaarden ontbreekt, is dat niet het geval. U kunt hierna bij elk van de drie voorwaarden vaststellen welke bepalingen wél tot een dienstbetrekking leiden en welke dat niet doen.

5.4.1 De verplichting de arbeid persoonlijk te verrichten

vervanging

goedgekeurd

Wél een dienstbetrekking:

• Als de opdrachtnemer het werk niet kan uitvoeren, mag hij zich laten vervangen en meldt hij aan de opdrachtgever dat er een vervanger is. Bij twijfel over de kwaliteit of ervaring van de vervanger, zoekt u samen naar een andere vervanger.
• De opdrachtnemer kan zich alleen laten vervangen door een opdrachtnemer die bij de opdrachtgever bekend is of door hem is goedgekeurd.

kwaliteit

kwalificaties

werkelijk 
gemaakte kosten

Géén dienstbetrekking:

• De opdrachtnemer kan zich laten vervangen, zonder dat de opdrachtgever daar iets over heeft te zeggen.
• De opdrachtnemer kan zich vrij laten vervangen, maar blijft verantwoordelijk voor de kwaliteit van het werk en voor het naleven van de afspraken.
• De opdrachtnemer meldt aan de opdrachtgever wie de werkzaamheden uitvoert, ook als dit tijdens de looptijd van de overeenkomst verandert. De opdrachtgever mag vervangers niet weigeren, anders dan op grond van objectieve kwalificaties, zoals relevante diploma’s en certificaten. Deze objectieve kwalificaties zijn partijen samen overeengekomen voordat de opdracht werd aangenomen en deze maken deel uit van de overeenkomst.

5.4.2 Een beloning voor verrichte arbeid

Wél een dienstbetrekking:

• De opdrachtnemer krijgt een vaste vergoeding voor zijn werkzaamheden.

Géén dienstbetrekking:

• De opdrachtnemer krijgt alleen een vergoeding voor de werkelijk gemaakte kosten.

5.4.3 Werkgeversgezag

bedrijfs-
protocollen

Wél een dienstbetrekking:

• De opdrachtnemer moet alle aanwijzingen en instructies van de opdrachtgever opvolgen.
• De opdrachtnemer moet werken volgens de richtlijnen van de opdrachtgever (bijvoorbeeld bedrijfsprotocollen).
• De opdrachtnemer moet doorlopend verantwoording aan de opdrachtgever afleggen. Hij bespreekt het werk met de opdrachtgever gedurende de looptijd van de overeenkomst.

toezicht

Géén dienstbetrekking:

• De opdrachtnemer is vrij om de concrete inhoud van het werk te bepalen en het werk op zijn manier uit te voeren.
• De opdrachtnemer voert de werkzaamheden die in de overeenkomst staan, geheel zelfstandig uit.
• De opdrachtgever mag geen leiding geven of toezicht houden op het werk van de opdrachtnemer.

5.4.4 Overige bepalingen

arbeidsrelatie

Los van de genoemde voorwaardelijke bepalingen, spelen nog andere bepalingen een rol bij de vaststelling van de aard van de arbeidsrelatie.

relaties

Wél een dienstbetrekking:

• De opdrachtnemer mag niet werken voor andere opdrachtgevers.
• De opdrachtnemer mag tijdens de overeenkomst en de twee jaar na afloop van de overeenkomst geen contacten onderhouden met klanten of relaties met als doel direct of indirect diensten aan deze klanten of relaties te leveren.

klachten

verplichtingen

rechten

schade

Géén dienstbetrekking:

• De opdrachtgever is niet van plan een arbeidsovereenkomst volgens de wet aan te gaan en wil alleen een contract afsluiten op basis van een overeenkomst van opdracht volgens het Burgerlijk Wetboek.
• De opdrachtnemer neemt klachten van derden over zichzelf en zijn werk zelf in behandeling.
• De opdrachtnemer zorgt zelf voor gereedschappen, hulpmiddelen en materialen en betaalt daar ook zelf voor.
• Als de opdrachtnemer de verplichtingen uit de overeenkomst niet of niet op tijd kan nakomen, of de uitgevoerde opdracht voldoet niet aan de overeengekomen eisen, dan zijn de herstelkosten voor zijn rekening.
• In de overeenkomst leggen partijen samen vast wanneer de opdracht gereed moet zijn.
• De opdrachtnemer heeft de huidige en toekomstige intellectuele eigendomsrechten en bijhorende rechten die voortkomen uit zijn werkzaamheden. De opdrachtnemer geeft de opdrachtgever het recht de resultaten van zijn werkzaamheden eenmalig te gebruiken voor het doel waarvoor hij de werkzaamheden heeft uitgevoerd.
• De opdrachtnemer is aansprakelijk voor alle schade die de opdrachtgever oploopt tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. Deze schade kan door hemzelf of door hem ingeschakelde derden zijn veroorzaakt.