7.1 Oudedagsreserve

IB

reservering

Via de oudedagsreserve kunt u als ondernemer een aftrekpost in uw aangifte creëren zonder daarvoor een cash out te hoeven doen. Deze aftrekpost zorgt ervoor dat u minder IB verschuldigd bent en daarvoor dus een lagere opname uit de onderneming hoeft te doen. Deze reserve is bedoeld als reservering voor de oude dag, maar het is toegestaan de tegenwaarde van de reservering aan te wenden binnen de onderneming. Bij afwikkeling van de oudedagsreserve betaalt u alsnog belasting. Er is dus zeker geen sprake van afstel, maar van (langdurig) uitstel.

7.1.1 Urencriterium

urencriterium

samenwerking

gebruikelijk

Om een oudedagsreserve te kunnen vormen, moet u voldoen aan het urencriterium (zie paragraaf 3.1). Drijft uw partner ook een onderneming? Dan kunt u beiden – als wederom voldaan is aan het urencriterium – een oudedagsreserve vormen. Als u en uw partner gezamenlijk, via een personenvennootschap of samenwerkingsverband een onderneming drijven, is het voor de toepassing van het urencriterium van belang dat wordt voldaan aan het ‘gebruikelijkheidscriterium’.

derden

Kortweg houdt dit in dat het samenwerkingsverband tussen partners, gezinsleden of familieleden alleen wordt geaccepteerd als zo’n samenwerkingsverband ook tussen derden zou zijn afgesloten.

7.1.2 Toevoegen aan oudedagsreserve

verlies

gezamenlijk bedrag

U mag jaarlijks 9,44% van de winst toevoegen aan de oudedagsreserve. Hierbij geldt een jaarmaximum van € 9.218. Deze berekeningswijjze betekent dat u in verliesjaren niet kunt toevoegen aan de reserve. Drijft u meer dan één onderneming, dan moet u voor de toepassing uitgaan van het gezamenlijke bedrag van de winsten. Als u deelneemt aan een verplicht gestelde bedrijfs- of pensioenregeling, moet u het aan de reserve procentueel toe te voegen bedrag verminderen met de premies in de verplichte pensioenregeling.

7.1.3 Reserve gemaximeerd op ondernemingsvermogen

De oudedagsreserve kan niet hoger zijn dan het ondernemingsvermogen. Dit betekent dat de jaarlijkse toevoeging aan de oudedagsreserve niet hoger kan zijn dan het verschil tussen het ondernemingsvermogen aan het einde van het jaar minus de oudedagsreserve aan het begin van het jaar.

bevroren

Daalt het ondernemingsvermogen in een jaar tot onder de reserve, dan is toevoeging niet meer mogelijk. Overigens hoeft u de reserve in zo’n situatie niet te verminderen; de reserve wordt als het ware bevroren.

Ondernemingsvermogen

boekwaarde

meer dan één onderneming

Onder ondernemingsvermogen wordt voor de oudedagsreserve verstaan de boekwaarde van de onderneming minus de kostenegalisatiereserve en de herinvesteringsreserve. Bij de vaststelling van de hoogte van het ondernemingsvermogen wordt ook een eventueel bedrag van de terugkeerreserve (deze ontstaat bij geruisloze terugkeer uit een bv naar een eenmanszaak) in mindering gebracht. In geval van meerdere ondernemingen telt u voor bepaling van het maximum de ondernemingsvermogens bij elkaar op. U kunt kiezen aan welke onderneming u vervolgens doteert.

7.1.4 Afbouw oudedagsreserve

omzetting in lijfrente

Er zijn verschillende situaties die ervoor zorgen dat u de oudedagsreserve moet afbouwen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij omzetting ervan in een lijfrente. Als u in een jaar de opgebouwde reserve aanwendt voor een lijfrente, moet u deze laten vrijvallen ten gunste van de winst.

Gelijkstelling

staking

Met een lijfrente wordt gelijkgesteld stortingen op een lijfrentespaarrekening bij een bank of een lijfrentebeleggingsrecht bij een daartoe op grond van de Wft bevoegde instelling. Als u de reserve bij staking van uw onderneming omzet in een lijfrente- of beleggingsrecht, mag u dit recht ook bedingen bij de voortzetter van de onderneming. Dit kan zowel een natuurlijk persoon als een rechtspersoon zijn. De vrijval van de oudedagsreserve leidt niet tot belastingheffing. Immers, tegenover de vrijval staat een even grote aftrekpost in verband met de lijfrente.

mkb-winst-vrijstelling

omzetting

Voordelige bijkomstigheid is dat de vrijval ook winst is waarover de mkb-winstvrijstelling is te berekenen. Binnen zes maanden na afloop van een kalenderjaar betaalde lijfrentepremie mag u nog als aftrekpost meenemen in de aangifte van het kalenderjaar.

Bereiken AOW-gerechtigde leeftijd

De oudedagsreserve neemt ook af met het bedrag waarmee deze het ondernemingsvermogen overtreft aan het einde van het jaar waarin u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt.

Ondernemingsvermogen lager

doorschuiven

urencriterium

Hierboven werd opgemerkt dat de oudedagsreserve gemaximeerd is op het bedrag van het ondernemingsvermogen. Daalt het ondernemingsvermogen tot onder de stand van de reserve, dan mag u niet meer toevoegen. Toch is directe afname van de reserve niet direct nodig. Hierop bestaan een aantal uitzonderingen:

• U staakt (een deel van) de onderneming. Als de onderneming geruisloos wordt doorgeschoven naar de partner (bij overlijden of overdracht) of bij overdracht van de oude-dagsreserve aan de ex-partner, gaat de reserve over op de (langstlevende) partner.
• U voldoet in het kalenderjaar en het voorafgaande kalenderjaar niet (meer) aan het urencriterium. Als twee jaren niet meer wordt voldaan aan het urencriterium, moet de reserve vrijvallen als deze het ondernemingsvermogen overtreft. Voldoet u in het derde jaar weer wel aan het urencriterium, dan kunt u weer doteren aan de reserve.