U bent hier

Onderneming & Fiscus
…
Pensioen en AOW5. Opbouwsystemen
Voor Onderneming & Fiscus

5. Opbouwsystemen

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Salaris Rendement
Publicatiedatum: september 2021

Nederland kent verschillende opbouwsystemen voor pensioen. In dit hoofdstuk komen de drie (meest gangbare) opbouwsystemen aan bod. Ieder systeem heeft zo zijn eigen kenmerken. Daarnaast bestaan er varianten op deze opbouwsystemen. In het pensioenakkoord zijn afspraken gemaakt over het gebruik van slechts één opbouwsysteem in het nieuwe pensioenstelsel.

Pensioenwet

De drie meest relevante opbouwsystemen zijn eindloonregeling, middelloonregeling en beschikbarepremieregeling. Ook de fiscus hanteert deze begrippen, bijvoorbeeld bij de maximale pensioenopbouw (zie paragraaf 4.2.4). De Pensioenwet hanteert wel andere benamingen. De eindloonregeling en middelloonregeling zijn volgens de Pensioenwet een uitkeringsovereenkomst. En de beschikbarepremieregeling is een premieovereenkomst (zie paragraaf 4.1).

Voor alle drie de opbouwsystemen geldt: de pensioenopbouw wordt berekend over de pensioengrondslag. De pensioengrondslag is het pensioengevend loon verminderd met de AOW-franchise (zie ook paragraaf 4.2.2).

5.1 Introductie met voorbeeld

Een sterk vereenvoudigd rekenvoorbeeld moet de verschillen tussen de opbouwsystemen duidelijk maken. Voor dit voorbeeld geldt dat een werknemer start met deelname aan de pensioenregeling bij 21 jaar. De pensioengrondslag is € 10.000 en er is een jaarlijkse stijging van de pensioengrondslag van 3%. De jaarlijkse pensioenopbouw bedraagt 1,50% over...

5.2 Eindloonregeling

In een eindloonregeling is de hoogte van de pensioengrondslag (en dus ook het pensioengevend loon) op het eind van de carrière bepalend voor de hoogte van het pensioen. Dat is ook tussentijds zo: salarisverhogingen leiden met terugwerkende kracht tot extra pensioenopbouw over de voorgaande diensttijd (de zogenoemde backservice). De kosten van die...

5.3 Middelloonregeling

Een deelnemer met een middelloonregeling bouwt jaarlijks over de voor dat jaar geldende pensioengrondslag pensioen op. Het gemiddelde pensioengevende loon over de gehele diensttijd is bepalend voor de hoogte van het pensioen. Een salarisverhoging leidt dus niet met terugwerkende kracht tot extra pensioenopbouw. Bij gelijke grondslagen is het...

5.4 Beschikbarepremieregeling

Bij een beschikbarepremieregeling stelt de werkgever (eventueel met een werknemersbijdrage) jaarlijks over de voor dat jaar geldende pensioengrondslag een pensioenpremie beschikbaar. De hoogte van die beschikbare premie is meestal vastgelegd in een premiestaffel (zie ook paragraaf 4.2.4). Leeftijd De beschikbare premie is een percentage van de...

5.5 Extra aandachtspunten

Bij alle drie de opbouwsystemen is het belangrijk om nog even in te zoomen op het partnerpensioen en de toeslagen. 5.5.1 Partnerpensioen Het is min of meer standaard dat het partnerpensioen onderdeel uitmaakt van de pensioenregeling. Belangrijke vraag daarbij is wel hóe de financiering van dat partnerpensioen is geregeld. Er zijn twee systemen:...