10.1 Schenken aan personen

U kunt vermogen overdragen door al bij leven te schenken. Als u schenkt bij leven betaalt de ontvanger schenkbelasting, tenzij u gebruik kunt maken van de vrijstellingen. De hoogte van de vrijstelling is afhankelijk van de relatie met de schenker en het doel waarvoor het geld wordt gebruikt.

Vrijstellingen

eenmalig

studie

eigen woning

De vrijstellingen waarvan u gebruik kunt maken, zijn:

• U kunt jaarlijks € 2.208 belastingvrij aan anderen schenken. Hieronder vallen bijvoorbeeld ook uw partner en uw kleinkinderen.
• Als ouder kunt u jaarlijks € 5.515 belastingvrij per kind schenken.
• U kunt als ouder eenmalig € 26.457 belastingvrij aan uw kinderen tussen de 18 en 40 jaar schenken (zie paragraaf 10.1.1).
• Gebruiken uw kinderen het geld voor een studie, dan kunt u eenmalig belastingvrij € 55.114 schenken aan uw kinderen tussen de 18 en 40 jaar (zie paragraaf 10.1.2).
• De verhoogde schenkingsvrijstelling voor schenkingen aan verkrijgers tussen de 18 en 40 jaar die deze voor de eigen woning gebruiken is € 103.643 (zie paragraaf 10.1.3).

10.1.1 Voorwaarden eenmalig verhoogde vrijstelling

beide ouders één schenker

Als ouder kunt u in 2020 samen met uw partner een bedrag van € 5.515 belastingvrij schenken aan uw kinderen. Daarnaast heeft u de mogelijkheid om eenmalig € 26.457 belastingvrij te schenken aan uw kinderen. Let erop dat de Belastingdienst voor de schenkingsvrijstelling beide ouders samen aanmerkt als één schenker!

Per kind

voorwaarden

Deze verhoogde vrijstelling geldt per kind en onder de volgende voorwaarden:

• Uw kind of zijn/haar partner is tussen de 18 en 40 jaar.
• U heeft nog niet eerder een verhoogde vrijstelling gebruikt (schenking eigen woning, schenking dure studie of schenking vrij te besteden).
• Na gebruik van de verhoogde vrijstelling is het niet mogelijk om nog gebruik te maken van de hogere vrijstelling voor een koophuis of voor een dure studie.
• In het jaar van de verhoogde vrijstelling is het niet mogelijk om nog de normale vrijstelling van € 5.515 te claimen.

10.1.2 Voorwaarden schenking voor studie

schriftelijk aantonen

Ondersteunt u uw kind financieel met een belastingvrije schenking voor de studie, dan kunt u onder de volgende voorwaarden € 55.114 belastingvrij schenken aan uw kind:

• De studie of opleiding kost minimaal € 20.000 per jaar (exclusief levensonderhoud).
• De schenking moet worden vastgelegd in een akte bij de notaris en in deze akte legt u de volgende zaken vast:
  • de verwachte kosten van de studie;
  • voor welke studie de schenking is bedoeld;
  • dat de schenking vervalt als uw kind het bedrag niet vóór 2023 heeft besteed aan de desbetreffende studie (dit geldt voor een schenking in 2020).
• Uw kind of zijn/haar partner is tussen de 18 en 40 jaar.
• U en het kind kunnen schriftelijk aantonen dat de schenking is betaald en dat die schenking is gebruikt voor de studie.
• De verkrijger heeft niet eerder gebruikgemaakt van een verhoogde vrijstelling.
• Na toepassing van de vrijstelling mag uw kind niet meer gebruikmaken van een vrij te besteden schenkingsvrijstelling of vrijstelling voor een koophuis.

Voor deze vrijstelling geldt ook dat de Belastingdienst beide ouders samen aanmerkt als één schenker.

10.1.3 Voorwaarden schenking voor eigen woning

aankoop of verbouwing

Het is ook mogelijk om aan iemand een onbelaste schenking te doen voor de aanschaf of verbouwing van een eigen woning. Het maximale bedrag daarvoor is € 103.643. Hiervoor gelden wel de volgende voorwaarden:

• De verkrijger moet het geld van de schenking gebruiken voor de volgende zaken:
  • de aankoop of verbouwing van een eigen huis;
  • de aflossing van een hypotheek of restschuld;
  • het afkopen van erfpacht-, opstal- of beklemmingsrecht.
• De verkrijger of zijn partner is tussen de 18 en 40 jaar.
• De verkrijger van de schenking moet schriftelijk kunnen aantonen dat het bedrag is gebruikt voor de eigen woning.
• In een eventuele schenkingsovereenkomst mogen geen voorwaarden voor de schenking staan. Er mag wel in staan dat de verkrijger de schenking voor de eigen woning moet gebruiken.
• De verkrijger moet het geld van de schenking uiterlijk in 2022 gebruiken (voor een schenking in 2020).
• De verkrijger mag niet eerder gebruik hebben gemaakt van een verhoogde vrijstelling voor een schenking van dezelfde verkrijger.

10.1.4 Schenkingsplan

aantal jaren achter elkaar

nalatenschap verkleinen

In plaats van een éénmalige schenking of het enkele malen doen van een schenking, kunt u ook een aantal jaren achter elkaar schenken door middel van een schenkingsplan. Jaarlijks kunt u met gebruikmaking van de vrijstellingen onbelast schenkingen doen, waardoor u uw nalatenschap verkleint en u zo de uiteindelijke schenkbelasting ‘aftopt’.Door het opstellen van een schenkingsplan kan uw vermogen dus bij leven geleidelijk en gestructureerd overgaan naar uw toekomstige erfgenamen.

10.1.5 Schenking op papier

schuldiger­kenning

Een variant op het gewone schenken van geld is het doen van ‘papieren’ schenkingen aan (klein)kinderen, ook wel een schenking onder schuldigerkenning genoemd. U maakt het bedrag van de schenking niet over aan het kind, maar blijft het rentedragend schuldig.

Uw kind krijgt dan een vordering op u en u betaalt daarvoor rente. Voordeel hiervan is dat u de beschikking blijft houden over het geschonken bedrag, terwijl er wel sprake is van besparing van toekomstige erfbelasting door het doen van de schenkingen.

Voorwaarden

zakelijke rente

Aan een papieren schenking zijn de volgende voorwaarden verbonden:

• U moet de schenking vastleggen in een notariële akte.
• U moet over het bedrag van de schuldigerkenning een zakelijke rente vaststellen (elk jaar minstens 6%).
• Deze rente moet u ook jaarlijks aan uw (klein)kinderen betalen (bijschrijven van de rente is niet toegestaan).

10.1.6 Aangifte schenkbelasting

vrijstelling

uitnodigen

Het is aan de verkrijger van de schenking om aangifte schenkbelasting te doen. De verkrijger hoeft geen aangifte in te dienen als de schenking minder is dan € 2.208. Bij schenkingen van ouders ligt de grens zelfs op een schenking van € 5.515. Komt het bedrag van de schenking boven die grens, dan moet de verkrijger dus een aangifte indienen. Dit betekent echter niet dat de verkrijger altijd schenkbelasting moet betalen. Er kan namelijk een andere vrijstelling gelden, maar het gebruik van die vrijstelling moet u wel melden aan de Belastingdienst. Moet de verkrijger uiteindelijk toch schenkbelasting betalen, dan is de hoogte afhankelijk van het schenkingsbedrag en de relatie met de schenker.

Termijn

Weet de inspecteur van de schenking, dan kan hij een schenker uitnodigen tot het doen van aangifte. De schenker en de verkrijger kunnen een gezamenlijke aangifte schenkbelasting indienen. Bij het ontbreken van een uitnodiging tot het doen van aangifte is de verkrijger verplicht om de schenking aan te geven. Dit kan in principe op elk moment van het jaar. De aangifte schenkbelasting moet binnen zijn vóór 1 maart van het jaar na de schenking.