3.1 Belastingverdragen
uitwisseling van informatie
Er bestaan vele belastingverdragen tussen landen ter voorkoming van dubbele belastingheffing (en ter voorkoming van belastingontwijking). Deze verdragen regelen welk land wanneer bevoegd is om belasting te heffen over het loon van de werknemers. Er bestaan ook verdragen die afspraken bevatten over de uitwisseling van informatie rond belastingen. Op verdragenbank.overheid.nl kunt u de diverse belastingverdragen (en wijzigingsprotocollen) terugvinden. Om een specifiek belastingverdrag te vinden, zoekt u op het betreffende land met de toevoeging ‘belasting’.
Bevoegd
meestal het werkland
De belastingverdragen volgen de hoofdregel dat loon belast is in het woonland, maar wijzen de heffingsbevoegdheid toe aan het werkland als de dienstbetrekking daar wordt uitgevoerd. Hierdoor is in verdragssituaties in de praktijk meestal het werkland bevoegd om belasting te heffen over het loon dat de werknemer in dat land verdient.
In bepaalde verdragssituaties krijgt het woonland bij wijze van uitzondering de heffingsbevoegdheid voor de belasting toegewezen. Dat is in elk geval zo als aan de 183-dagenregeling wordt voldaan (zie paragraaf 3.3). De meeste belastingverdragen hebben zo’n 183-dagenbepaling.
Instrument
in één keer aangepast
Meer dan honderd landen hebben het zogeheten Multilateraal Instrument (MLI) afgesproken. Dit is een multilateraal verdrag waarmee (verouderde) belastingverdragen efficiënt in één keer kunnen worden aangepast aan de nieuwe verdragsgerelateerde standaarden van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), zonder dat hiervoor nieuwe onderhandelingen nodig zijn. Sinds 1 juli 2019 geldt het MLI ook voor Nederland.
sowieso invoeren
eenzijdige aanpassing
Het MLI bevat enerzijds maatregelen die de betrokken landen sowieso moeten invoeren (waarbij enige flexibiliteit mogelijk is). Anderzijds bevat het MLI optionele maatregelen. De optionele maatregelen waarvoor een land kiest, leiden via het MLI alleen tot aanpassing van de belastingverdragen met dat land als de verdragspartner ook voor die maatregel kiest. Eenzijdige aanpassing van belastingverdragen is dus wat betreft de optionele maatregelen niet aan de orde. Als het MLI voor een belastingverdrag geldt, kunt u dat verdrag niet zonder meer volgen. Door het MLI kan een verdragsbepaling niet langer van kracht zijn. Op rijksoverheid.nl vindt u meer informatie over het MLI en de gevolgen ervan.
Aanvulling op verdrag met België en Duitsland?
nieuwe afspraken
Het kabinet wil een thuiswerkregeling opnemen in de belastingverdragen met België en Duitsland. Door de coronacrisis had Nederland met België en Duitsland afspraken gemaakt om verschuiving van het heffingsrecht van het werkland naar het woonland te voorkomen voor grensarbeiders. Die verschuiving ontstond doordat werknemers door de coronamaatregelen (veel) thuiswerkten. Dankzij de gemaakte afspraken golden thuiswerkdagen fiscaal als dagen op kantoor. Deze afspraken eindigden op 1 juli 2022 en het maken van nieuwe afspraken is bij schrijven van dit dossier nog niet gelukt. Omdat België er wel voor openstaat, hoopt het kabinet hiermee binnenkort een specifieke regeling voor grensarbeiders te kunnen sluiten.