10.2 Omgekeerde bewijslast

onjuist

bezwaar en beroep

Ook bij fiscale zaken geldt de regel dat degene die stelt, moet bewijzen. In bepaalde gevallen kan de Belastingdienst echter de bewijslast omkeren. U bent dan degene die moet bewijzen dat de aanslag onjuist is. De Belastingdienst kan deze bewijslast omkeren als:

• u geen aangifte heeft gedaan;
• uw administratie niet deugdelijk is;
• de informatiebeschikking onherroepelijk is geworden (dat wil zeggen dat uw toegestane eventuele bezwaar en beroep hiertegen door de rechter is afgewezen).

redelijkerwijs

Maakt u bezwaar tegen een aanslag die met omkering van de bewijslast is opgelegd, dan handhaaft de inspecteur deze aanslag als u met onvoldoende bewijs komt. Uiteindelijk beoordeelt de rechter of de omkering van de bewijslast terecht is en of u met voldoende bewijs komt om de aanslag te wijzigen. Er vindt geen omkering van de bewijslast plaats als u geen schuld heeft aan het niet nakomen van de informatieverplichtingen. Ditzelfde geldt als u de gevraagde informatie niet kent en deze dus redelijkerwijs niet kunt verstrekken.

Opleggen boete

gebod tot 
nakoming

bestraffen

Naast de mogelijkheid van het omkeren van de bewijslast kan de inspecteur – als u niet aan bepaalde verplichtingen heeft voldaan – een boete opleggen. Het huidige boetestelsel maakt een onderscheid tussen zogenoemde verzuimboetes en vergrijpboetes.

• Een verzuimboete heeft tot doel een gebod tot nakoming van fiscale verplichtingen in te prenten. Heeft u geen schuld aan het niet nakomen van zo’n verplichting – iets wat u moet stellen en bewijzen – dan vernietigt de inspecteur de boete.
• Een vergrijpboete is gericht op het bestraffen van een handelen of nalaten waarbij sprake is van opzet of grove schuld. De inspecteur moet deze opzet of grove schuld stellen en bewijzen.

Zie 10.4 over de (maximale) hoogte van de boetes.

Zwijgrecht

informatie-verplichting

zwijgrecht

Als de Belastingdienst u een boete oplegt is dat een vorm van strafvervolging. Belangrijk om te weten, omdat u in Nederland niet hoeft mee te werken aan uw eigen veroordeling. U moet wel voldoen aan uw informatieverplichting zolang er nog geen handeling van de fiscus is geweest waaraan u de verwachting heeft kunnen ontlenen dat de inspecteur een boete zal gaan opleggen. Het zwijgrecht dat geldt bij strafvervolging mag u pas toepassen als duidelijk is dat de inspecteur een boete zal opleggen. Het gaat dan om de feiten waarvoor de boete is opgelegd.