9.2 Snelleescursussen
twee pijlers
oogbeweging
Cursussen die u leren om sneller te kunnen lezen, richten zich op twee pijlers: training van de oogbeweging en verbetering van het tekstbegrip in combinatie met tempolezen. De oogbeweging wordt bijvoorbeeld geholpen door met de vinger de tekst te volgen. Dit dwingt het oog hetzelfde te doen.
Slingerend
door een kolom
Wat dus op de lagere school pertinent verboden was, blijkt in dit soort cursussen het leestempo flink te kunnen verhogen. Gevorderden kunnen het tempo nóg verder omhoog schroeven door twee zinnen tegelijk te lezen en door ‘slingerend’ door een kolom te gaan. Méér in één oogopslag kunnen zien, dát is de truc.
9.2.1 Tekstbegrip
Beter tekstbegrip begint met lef en vertrouwen. Niet alle woorden in een tekst zijn even belangrijk; het gros dient enkel voor het verbinden van de sleutelwoorden in een zin. U hoeft daar dus weinig (het liefst zelfs geen) aandacht aan te geven, maar waarschijnlijk doet u dat wel. Streept u in een tekst al deze woorden weg, dan houdt u de helft over, maar begrijpt u nog steeds precies waarover het gaat.
Niet op de eerste pagina
niet op de eerste pagina
Ook is niet elk tekstgedeelte even belangrijk. Zo bevat het begin van elk krantenartikel meer informatie dan de rest van de tekst. Tot slot is het belangrijk om, als het mogelijk is, niet op de eerste pagina te beginnen met lezen.
samenvattingen
de grote lijn
scannen
Zorg dat u eerst alles leest met een samenvattend karakter (een samenvatting, de conclusies, het voorwoord). Zo leest u van ‘groot naar klein’ en dat is de beste manier om iets goed te begrijpen.
Nog enkele tips om sneller te lezen
- Lees in een stille omgeving. Met weinig of geen achtergrondgeluid kunt u zich beter concentreren. Zachte muziek is prima, zang leidt juist af.
- Neem een goede houding aan. Houd uw hoofd recht, ga rechtop zitten en zorg dat uw schouders ontspannen zijn.
- Begin met de samenvattingen. Zoek eerst naar samenvattingen van de inhoud, bijvoorbeeld de achterflap van een boek of de inhoudsopgave. Zo kunt u het in een kader plaatsen.
- Onderstreep tekstdelen. Met een markeerstift dwingt u uw hersenen tot extra aandacht en het ontdekken van de grote lijn in de tekst.
- Lees eerste zinnen. De eerste zinnen van een tekst – ook de eerste zinnen van elke alinea – bevatten verhoudingsgewijs veel informatie. De rest lezen hoeft soms zelfs niet.
- Denk vooraf al na over de tekst. Wat zou erin kunnen staan? Waar draait het om? Is het een financiële kwestie, dan kunt u de tekst ‘scannen’ op cijfers en getallen.
9.2.2 Geheugenmethodieken
rationeel
U gebruikt, net als vrijwel ieder ander, slechts een klein gedeelte van de totale capaciteit van uw brein. Er zijn technieken waarmee u dit kunt verbeteren. Lezen doet u in principe met uw linkerhersenhelft. U ziet het namelijk als een rationeel iets.
Ook rechts
Door ook de rechterhelft (creativiteit, kleur, ruimtelijkheid, diepte en ‘verklanking’ van woorden) bij het lezen te betrekken, gaat u veel efficiënter lezen. U leert zo visueel te lezen en de gelezen informatie direct in uw langetermijngeheugen op te slaan.
9.2.3 De werking van snellezen
180 graden
denkbeeldig punt
Door het toepassen van zogenoemde ‘metageleidingstechniek’ realiseert u een blikveld van 180 graden. Daarmee kijkt u naar een hele pagina tekst – maar vooral naar de witregels erin – en naar een denkbeeldig punt áchter de pagina. Zo trekt u de tekst naar u toe. Op een hoge en gelijkmatige snelheid, met behulp van een ‘pointer’ of ‘aanwijzer’, gaat u lezen. Zonder te stoppen, want de pointer dwingt u door te gaan. Zo leest u blokken tekst en hele zinnen, en niet slechts losstaande woorden (waarbij u ook nog af en toe stilstaat of terugspringt). Dit maakt het voor uw brein gemakkelijker om de context van de tekst te begrijpen.
Beide hersenhelften
rechtstreeks
Dit begrip kunt u nog sterker verbeteren door ná een blok in uw eigen woorden samen te vatten wat u heeft gelezen. U visualiseert en associeert alles bij elkaar. Doordat u hierbij beide hersenhelften gebruikt, gaat de informatie rechtstreeks naar uw langetermijngeheugen. Dat heeft het enorme voordeel dat u die informatie – veel gemakkelijker dan u gewend bent – kunt terugroepen. Er bestaan verschillende metageleidingstechnieken, afhankelijk van de soort tekst die u wilt snellezen.
De keuze voor een specifieke metageleidingstechniek kan ook enkel en alleen worden bepaald door de ‘vorm’ van een tekst. Zo is tekst op een A4’tje lastiger te lezen dan tekst in een krantenkolom, die kortere regels heeft.
9.2.4 Fysieke aspecten
meest alerte niveau
conditie
Wie wil snellezen, moet ook zijn ademhaling in de gaten houden. U leert om ‘laag’ te ademen, op ‘alpha-niveau’. Dat is het meest alerte niveau van uw hersenen. Verder is het belangrijk dat u uw bioritme respecteert en gaat snellezen op de piek van uw dagritme. Behoort het lezen van stukken niet tot uw belangrijkste dagtaken, dan kiest u hiervoor simpelweg een ander tijdstip. Dat het dan misschien minder vlot gaat, moet u dan maar op de koop toe nemen. Tot slot is ook een goede lichamelijke conditie vereist om van de gemakken van snellezen te kunnen profiteren.