4.4 De rol van het PMO/PAGO bij preventie
feedback
Belangrijke instrumenten van de bedrijfsarts zijn het preventief medisch onderzoek (PMO) en het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO). Hiermee bewaakt en bevordert de organisatie de gezondheid en inzetbaarheid van individuele werknemers. Zij bestaan uit een medisch onderzoek, een feedbackgesprek met de bedrijfsarts en adviezen en maatregelen om de gezondheid en inzetbaarheid te behouden of te verbeteren.
PMO versus PAGO
werk- gerelateerd
verplicht
goedkoper
Het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) en het preventief medisch onderzoek (PMO) worden nogal eens met elkaar verward. Het PAGO is alleen gericht op de werkgerelateerde gezondheidsrisico’s. Voor het PMO wordt ook gekeken naar de algehele lichamelijke en geestelijke gezondheid en de leefgewoonten van de werknemer (roken, alcohol, voeding, bewegen enzovoorts). Werkgevers zijn wel verplicht een PAGO aan te bieden, maar voor een PMO geldt geen wettelijke verplichting. Voor beide onderzoeken geldt dat de werknemer niet verplicht is ze te ondergaan. Let op: soms kiest een werkgever op basis van prijs een goedkoper PMO, niet wetende dat er geen PAGO-elementen inzitten. Hij voldoet dan niet aan zijn wettelijke verplichtingen!
Verplicht
cao
Soms is een werknemer wél verplicht een PAGO te ondergaan omdat het in de wet of cao is geregeld. In de verkeerswetgeving zijn beroepschauffeurs bijvoorbeeld verplicht om regelmatig het gezichtsvermogen te laten onderzoeken. Het PAGO wordt uitgevoerd door of onder verantwoordelijkheid van de bedrijfsarts.
Prioriteit
prioriteit
sluitstuk
In termen van preventie is het PMO zowel gericht op primaire preventie, ziektepreventie, gezondheidsbevordering als op gezondheidsbescherming. Afhankelijk van de omstandigheden kan een bepaald doel prioriteit krijgen. De werkgever moet daar dus over nadenken voordat hij een PMO aanbiedt aan werknemers. Artikel 18 uit de Arbowet biedt slechts een aanknopingspunt voor dit doel door aan te geven dat het erop is gericht om ‘de risico’s die de arbeid voor de gezondheid van de werknemers met zich brengt zoveel mogelijk te voorkomen of te beperken’.
Beginpunt
vragenlijst
lawaai
effectiviteit
Het PMO kan zowel het beginpunt als het sluitstuk zijn van het arbobeleid. In een organisatie waar veel signalen van werkdruk zijn, kunt u bijvoorbeeld met een vragenlijst (beginpunt) aard en omvang van het probleem vaststellen en aanvullen met een nagesprek met de bedrijfsarts. Het nagesprek is de afronding van het beleid. Een ander voorbeeld: de werkgever moet het werk zo inrichten dat werknemers geen schade ondervinden van lawaai op de werkvloer. De schade bestaat uit doofheid. Om die schade te voorkomen, kunt u de geluidsbron inkapselen, de duur van de blootstelling verkorten of gehoorbescherming inzetten. Dit laatste mag alleen als de twee andere oplossingen onhaalbaar of ineffectief zijn. U kunt de effectiviteit laten beoordelen door eventuele schade aan het gehoor van werknemers te meten. De gehoormeting is dan het sluitstuk van uw beleid.