6.3 Zelf inspecteren
Heeft uw branche geen arbocatalogus? Dan staat u niet met lege handen. Hoewel Inspectie SZW geen adviesdesk is, biedt de instantie organisaties wel hulpmiddelen voor een veilige werkplek.
6.3.1 Zelfinspectietools
actiepunten
Op de eerste plaats heeft Inspectie SZW een reeks zelfinspectietools ontwikkeld. Hiermee kijkt u met de ogen van een inspecteur naar uw organisatie. Een zelfinspectie bestaat uit een reeks vragen. Doorgaans antwoordt u met ja of nee. Heeft u alles ingevuld, dan krijgt u een overzicht van wat in uw organisatie op orde is en welke actiepunten er nog zijn. Ook bevatten de zelfinspecties verwijzingen naar informatie en middelen die u verder kunnen helpen. Er zijn vijf zelfinspecties op arbogebied:
- Arbo op orde;
- Gevaarlijke stoffen;
- Werkdruk en ongewenst gedrag;
- Voorkom ongevallen;
- Transport en logistiek.
Boetes en sancties
Met de zelfinspectie Boetes en sancties kunt u zelf uitrekenen hoe hoog de boete is bij een bepaalde overtreding van de Arbowet, bijvoorbeeld een ontbrekende RI&E.
Gaat u met een zelfinspectie aan de slag, dan blijven uw antwoorden geheim. Inspectie SZW heeft geen toegang tot deze gegevens. U kunt ook altijd stoppen met de zelfinspectie om later weer verder te gaan.
Ongevallenpreventie
meeste arbeidsongevallen
Naast een algemene zelfinspectie om ongevallen te voorkomen, zijn er afzonderlijke inspecties voor ongevallenpreventie in de Bouw, de Transport en logistiek en de Metaal. Dit zijn de sectoren die kampen met de meeste arbeidsongevallen. Voor deze branches bestaat er een eigen zelfinspectie. Deze bestaat uit vier stappen, namelijk arbeidsmiddelen, voorlichting en instructie, onderhoud en controle, en toezicht. U vindt er ook een overzicht van de online hulpmiddelen.
6.3.2 Basisinspectiemodules
intern gebruik
Behalve de zelfsinspectiemodules publiceert Inspectie SZW ook basisinspectiemodules (BIM). Terwijl de zelfinspecties echt bedoeld zijn voor werkgevers, zijn basisinspecties eigenlijk voor intern gebruik. Ze beschrijven hoe een inspecteur te werk gaat bij een bepaald arbeidsrisico. Daar heeft u zelf natuurlijk ook veel aan.
Algemene werkwijze
afwijken
Een basisinspectiemodule is opgesteld volgens de laatste technische en wetenschappelijke inzichten. Een BIM beschrijft een algemene werkwijze voor een inspectie. Dit geeft de inspecteurs houvast. Inspecteurs mogen ervan afwijken als de situatie daarom vraagt. Er zijn inmiddels behoorlijk wat BIM’s gepubliceerd. Hieronder vindt u een overzicht van de beschikbare basisinspecties naar thema. Basisinspecties bekijken en downloaden kan via de website van Inspectie SZW.
Algemeen
Voor uw algemene arbobeleid kunt u de volgende BIM’s raadplegen:
- Arbeidsmiddelen – algemeen (2012);
- Arbeidsplaatsen – algemeen (2012);
- Arbozorg in herinspecties (2014);
- Arbozorg – RI&E Deskundige Bijstand (2016);
- Arbozorg – systeemniveau (2009);
- Arbozorg – VOeT (Voorlichting, Onderricht en Toezicht) (2015);
- Bedrijfshulpverlening (2014).
Arbeidstijden
Inspectie SZW heeft ook arbeidstijden in haar pakket. Over dit onderwerp bestaan momenteel vijf BIM’s:
- Aanwezigheidsdiensten (2014);
- Arbeid door jeugdigen en kinderen (2017);
- Arbeids- en rusttijdenbeleid (2014);
- Arbeidstijdenwet (2017);
- Normhantering Arbeidstijdenwet (2014).
PSA
actueel
soorten en maten
De overheid heeft de laatste jaren ingezet op het tegengaan van psychosociale arbeidsbelasting. Het onderwerp blijft actueel. Doe uw voordeel met de BIM’s over de onderwerpen:
- Agressie & geweld (2014);
- Ongewenste Omgangsvormen inclusief arbeidsdiscriminatie (2014);
- Ongewenste Omgangsvormen (2015);
- PSA/Werkdruk (2014);
- Werkdruk (2017).
Fysieke belasting
Fysieke belasting bestaat in alle soorten en maten. Voor de onderstaande vormen van fysieke belasting zijn BIM’s beschikbaar:
- Blootstelling aan geluid (2017);
- Checklist fysieke belasting (2015);
- Duwen en trekken (2012);
- Hand-armtaken (2012);
- Hand-armtrillingen (2012);
- Lichaamstrillingen (2014);
- Tillen (2014);
- Werkhouding (2015).
Gevaarlijke stoffen
Staan uw medewerkers bloot aan gevaarlijke stoffen, dan kunnen de BIM’s over dit onderwerp van pas komen:
- Blootstelling aan biologische agentia (2015);
- Blootstelling aan dieselmotoremissies (DME) (2014);
- Gevaarlijke Stoffen (2014);
- Kwartsstof (2014);
- Lasrook (2016);
- Naleving blootstelling gevaarlijke stoffen a.d.h.v. vierstappenmodel (Langetermijnblootstelling) (2014);
- Opslag verpakte gevaarlijke stoffen (2014);
- Vervangingsregeling Vluchtige Organische Stoffen (2015);
- Werken met biologische agentia in laboratoria (2014).
Andere risico’s
Andere arbeidsrisico’s staan in de basisinspectiemodules over de volgende onderwerpen:
- Blootstelling aan hitte op de werkplek (hittestress) (2015);
- Gasexplosiegevaar (2015);
- Stofexplosiegevaar (2015).
Veiligvakmanschap
Kijk ook eens op veiligvakmanschap.nl. Hier zijn ook zelftesten te vinden, en wel voor veilig werken met asbest, in de garage, de metaal, en hout en machines. In de garage moet de werknemer de onveilige situaties aangeven, de metaal biedt een serious game (Healthy metal). De houtbewerking gaat in op acht machines en twee risico’s. De asbesttest bevat een serie vragen over veilige of onveilige situaties. Deze vier testen zijn gericht op werknemers – wijs hen er dus op! – maar ze zijn ook voor u een handige check.
Specifieke werkplekken
Tot slot zijn er een aantal BIM’s waarin de risico’s op specifieke werkplekken aan de orde komen:
- Aanrijdgevaar bij werkzaamheden op en langs de openbare weg (2014);
- Bouwprocesbepalingen (2015);
- Elektrische installaties en werkzaamheden (2014);
- Grondwerkzaamheden. Veiligheid; bedelving en verdrinking (2015);
- Hijskranen (2015);
- Tijdelijke werkzaamheden op hoogte - rolsteigers en draagbaar klimmaterieel (2016);
- Werkplekinrichting(2012).