U bent hier

Onderneming & Administratie
Het nieuwe pensioenstelsel2. Goed voorbereid de ­toekomst in2.6 Karakter

2.6 Karakter

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Salaris Rendement
Publicatiedatum: september 2023

uitkering

Deelname aan de pensioenregeling levert een pensioenaanspraak op, die uiteindelijk tot uitkering komt op het moment dat de deelnemer een bepaalde pensioenleeftijd bereikt, of op het moment dat een bepaald life event (overlijden of arbeidsongeschiktheid) aan de orde komt.

Typen

uitkeringenovereenkomst

premieovereenkomst

rente

Er zijn wat betreft het ouderdomspensioen, vóór de Wet toekomst pensioenen, drie typen pensioenovereenkomsten te onderscheiden:

  • Uitkeringenovereenkomsten (zoals eindloon- of middelloonregelingen): hier staat de hoogte van de aanspraak al tijdens de opbouwfase vast. Dus niet pas bij de uitkeringenfase.
  • Premieovereenkomsten: hier staat de hoogte van de aanspraak tijdens de opbouwfase nog niet vast. Pas bij de uitkeringenfase wordt dit vastgesteld. De deelnemer zal op de pensioendatum met zijn pensioenpot een uitkering moeten aankopen. Hoe hoger de rente op dat moment is, des te meer pensioen er met de pot kan worden aangekocht. De hoogte van de pensioenpot hangt af van hoe de gelden gerendeerd zijn. Niet alleen het beleggingsrisico, maar ook het renterisico ligt tijdens de opbouwfase bij de deelnemer.
  • Kapitaalovereenkomsten: hier staat alleen de hoogte van het kapitaal tijdens de opbouwfase vast. Welke uitkering kan worden aangekocht op pensioendatum, hangt af van de rentestand op dat moment. Het beleggingsrisico ligt hier dus niet bij de deelnemer, het renterisico wel.
  • 2.6.1 Aanspraak

    opbouwfase

    Als uw organisatie een uitkeringenovereenkomst kent (oftewel een eindloon- of middelloonregeling), wordt de omvang van de pensioenaanspraak al tijdens de opbouwfase vastgesteld. Ieder deelnemingsjaar wordt dan een bepaald percentage van het pensioengevend salaris opgebouwd. Die opbouw komt vervolgens bij het pensioen van de (ex-)werknemer levenslang tot uitkering.

    U kunt aan de hand van het pensioenreglement vaststellen welk opbouwpercentage de pensioenregeling hanteert en van welk pensioengevend salaris het pensioenreglement uitgaat.

    2.6.2 Premie

    progressief

    degressief

    De premielast wordt ook uitgedrukt in een percentage van het pensioengevend salaris. Soms is dat premiepercentage voor iedere deelnemer gelijk, bijvoorbeeld als uw organisatie is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds (de doorsneepremie). Soms is dat premiepercentage niet gelijk, maar neemt dat percentage toe naarmate de werknemers ouder worden (de progressieve premie). Achtergrond van dit toenemend premiepercentage is dat naarmate een werknemer ouder wordt, de beleggingshorizon minder is en er dan in feite meer pensioengeld nodig is om uiteindelijk toch een met de jongere vergelijkbaar pensioenresultaat te kunnen nastreven. Met andere woorden, dit is nodig om zogenoemde degressieve pensioenopbouw (de jaarlijkse pensioenaangroei voor een deelnemer wordt elk jaar dat hij ouder wordt iets kleiner) tegen te gaan.

    2.6.3 Werknemersbijdrage

    dwingend

    Uw organisatie is in principe niet verplicht om een werknemersbijdrage te vragen van werknemers. Dit is alleen anders als het pensioenreglement of de cao dat dwingend voorschrijft. Als er een werknemersbijdrage geldt, kan deze op het brutosalaris worden ingehouden. De werkgeversbijdrage kan vervolgens, tezamen met de ingehouden werknemersbijdrage, netto aan de pensioenuitvoerder worden voldaan.

    Verdeling

    Een werknemersbijdrage wordt ofwel uitgedrukt in een vast percentage van de pensioengrondslag of er wordt gewoon een percentuele verdeling van de pensioenpremie tussen werkgever en werknemer vastgesteld. De uitwerking van deze verdeling pakt anders uit. Bij de eerste soort verdeling zal een stijging van het premiepercentage niet voelbaar zijn voor de werknemer (enkel voor uw organisatie). Bij de tweede soort verdeling zal een stijging van het premiepercentage zowel voelbaar zijn voor uw organisatie alsook voor de werknemer. Een wijziging van de pensioenregeling heeft in die situatie meer impact op de werknemers.