1.2 Betalingstermijn
op tijd betalen
De verslechterende betalingsmoraal en de maatschappelijke kosten hiervan zijn voor het kabinet aanleiding geweest om maatregelen te nemen om op tijd betalen af te dwingen. Sinds 16 maart 2013 golden de regels uit de Europese richtlijn ter bestrijding van betalingsachterstanden bij handelstransacties. Per 1 juli 2017 is die wetgeving aangepast.
1.2.1 Europese richtlijn
hoofdregel
Op basis van deze richtlijn moest u in Nederland rekening houden met de volgende regels:
- De hoofdregel was dat binnen dertig dagen na de factuurdatum moest worden betaald. Deze termijn gold als uw onderneming niets had afgesproken of als er contractueel niets was geregeld.
- U mocht in de overeenkomst een langere betaaltermijn afspreken, van maximaal zestig dagen.
- Alleen als u kon aantonen dat het voor geen van beide partijen (leverancier en afnemer) nadelig was, mocht uw onderneming een betalingstermijn van langer dan zestig dagen afspreken. Deze langere betalingstermijn moest u in het contract of de algemene voorwaarden opnemen.
In de praktijk betekende dit dat grote ondernemingen lange betaaltermijnen konden afspreken van soms wel honderdtwintig tot honderdtachtig dagen. Dit zorgde ervoor dat vooral kleine ondernemingen in de financiële problemen kwamen.
1.2.2 Nieuwe wetgeving
zestig dagen
verbod
Per 1 juli is ook de Nederlandse wet op dit punt aangepast door de invoering van de ‘Wet uiterste betaaltermijn van 60 dagen’. Deze nieuwe regels zorgen ervoor dat de facturen van ondernemingen uiterlijk binnen zestig dagen moeten worden voldaan. Deze wetgeving geldt voor overeenkomsten tussen grote ondernemingen (als afnemer) en het midden- en kleinbedrijf of zelfstandig ondernemers (als leverancier of dienstverlener). Voor deze overeenkomsten geldt een verbod op betalingstermijnen van langer dan zestig dagen.
van rechtswege omgezet
Spreekt een grote onderneming wel een langere betaaltermijn af, dan wordt die termijn van rechtswege omgezet in een betaaltermijn van dertig dagen. Een betalingstermijn van langer dan zestig dagen is nietig. Voor andere overeenkomsten die niet onder deze wetgeving vallen, is afwijken nog wel mogelijk. Dit moet dan wel in een overeenkomst of de algemene voorwaarden zijn opgenomen.
Als de afnemer pas na dertig dagen betaalt, gaat de teller voor de wettelijke rente vanaf dat moment lopen.
Voor bestaande overeenkomsten geldt niet direct de nieuwe regeling. De nieuwe regels gelden voor contracten die één jaar na de inwerkingtreding bestaan of worden afgesloten. Er geldt dus een overgangsperiode van een jaar.
1.2.3 Overeenkomsten met de overheid
dertig dagen
Bij overeenkomsten tussen ondernemingen en overheden geldt dat binnen dertig dagen na de factuurdatum moet worden betaald. Het is vrijwel onmogelijk om van deze termijn af te wijken.
Onderzoek
betaalgedrag is verbeterd
In 2016 betaalden de nationale overheden volgens het kabinet 95,1% van alle facturen binnen deze termijn van dertig dagen. Uit recent onderzoek van MKB Nederland blijkt dat 43% van de gemeenten 90% van de rekeningen binnen dertig dagen betaalt. Ruim zeventig gemeenten lukt het in een derde van de gevallen niet om de factuur binnen de afgesproken dertig dagen te betalen. De laatste jaren is het betaalgedrag van overheden dus wel verbeterd, maar nog altijd lukt dat niet bij alle gemeenten.