3.3 Internationale verhoudingen
buitenland
In internationale verhoudingen wordt de battle of forms vaak anders opgelost. Dit speelt voor u een rol als u een overeenkomst sluit met een buitenlandse partij.
3.3.1 Verschillende landen
handelslanden
Het is belangrijk dat u het recht kent van het land waarmee u zakendoet. Het voert te ver om alle verschillen met de Nederlandse situatie uitgebreid te bespreken, maar hierna wordt het recht in enkele bekende handelslanden aangestipt.
Frankrijk en België
In Frankrijk en België heffen tegenstrijdige algemene voorwaarden elkaar in principe op als beide partijen verwijzen naar hun eigen algemene voorwaarden. In plaats van de algemene voorwaarden zijn dan de rechtsregels van toepassing die zouden gelden als er geen algemene voorwaarden zouden zijn.
Volgens het Franse, Belgische én Duitse recht kan het gebeuren dat een (groot) deel van uw algemene voorwaarden opeens helemaal niet meer van toepassing is. Let daar heel goed op: leg altijd de algemene voorwaarden van uw bv en de zakenpartner naast elkaar.
Duitsland
tegenbod
De regels in Duitsland zijn weer anders dan in de hiervoor genoemde landen, al hebben ze er wel elementen van. Een partij kan een offerte afgeven, waarin wordt verwezen naar de algemene voorwaarden. Reageert de andere partij daarop met een verwijzing naar de algemene voorwaarden, dan wordt dit als tegenbod gezien. Wordt de overeenkomst daarna gewoon gesloten – bijvoorbeeld door deze uit te voeren – dan geldt dus het tegenbod, de algemene voorwaarden die als laatste zijn aangeboden.
Automatisch afwijzen met clausule
altijd afwijzen
tegenstrijdig
De eerste partij die de offerte verstrekt, kan in de algemene voorwaarden een zogenoemde Abwehrklausel opnemen. Dat is een clausule die stelt dat de toepasselijkheid van andere algemene voorwaarden altijd wordt afgewezen. In dit geval gelden voor de overeenkomst alleen de algemene voorwaarden die wel met elkaar in overeenstemming zijn. De voorwaarden die tegenstrijdig zijn aan elkaar, zijn niet van toepassing op de overeenkomst. In plaats daarvan geldt de wet- en regelgeving.
3.3.2 Toepasselijk recht
internationaal privaatrecht
Welk recht is nu van toepassing als u als Nederlandse partij een overeenkomst sluit met een internationale partij? Dit wordt geregeld in het internationaal privaatrecht. De uitkomst hangt af van de internationale verhoudingen en welke rechter over een geschil oordeelt.
Contractplaats
Europese Unie
De Nederlandse rechter zal de vraag beoordelen naar de regels van het Nederlandse internationale privaatrecht. Oordeelt een buitenlandse rechter, dan past hij het internationale privaatrecht uit zijn land toe.
Binnen de Europese Unie geldt een eenduidig systeem doordat het EU-verdrag over het toepasselijk recht op overeenkomsten (EVO) geldt. Daardoor geldt het recht van de contractplaats. Meestal zal dit dus het recht van de gebruiker van de algemene voorwaarden zijn.
Uitzondering
vestigingsplaats
Dat is anders als een partij wil bewijzen dat zij de algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand heeft gewezen. In dat geval is het recht van het land waar deze partij gevestigd is van toepassing. Houd hier rekening mee als een ander uw algemene voorwaarden afwijst.
3.3.3 Weens Koopverdrag
Soms zal een rechter uniform recht moeten toepassen in plaats van internationaal privaatrecht. Als contractanten in verschillende landen zijn gevestigd en beiden zijn aangesloten bij het Weens Koopverdrag, dan zijn de regels van dit verdrag van toepassing. De meeste Europese landen hebben dit verdrag geratificeerd, waaronder Nederland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en Italië.
Aanvaarding
tegenaanbod
De regels van het Weens Koopverdrag luiden als volgt: als degene aan wie een aanbod is gedaan, reageert op dit aanbod door in de aanvaarding eigen algemene voorwaarden op te nemen, geldt dit als een tegenaanbod en een verwerping van het oorspronkelijke aanbod. Als de oorspronkelijke aanbieder van de overeenkomst akkoord gaat met het tegenaanbod, komt de overeenkomst tot stand en gelden de algemene voorwaarden van de partij die het tegenaanbod heeft gedaan.
Het Weens Koopverdrag geldt alleen voor de koop van roerende goederen tussen ondernemers. Dit verdrag is dus nooit van toepassing als uw onderneming zakendoet met een consument!