U bent hier

Onderneming & Administratie
Accountantscontrole & CSRD11. Fraude en greenwashing11.1 Oorzaken ESG-fraude

11.1 Oorzaken ESG-fraude

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: juni 2024

complicerende factoren

Bij duurzaamheidsverslaggeving zijn er verschillende factoren die het lastig maken om de duurzaamheidsinformatie op te stellen of er assurance bij te verstrekken. Door deze complicerende factoren is het ook eenvoudiger om te frauderen met duurzaamheidsinformatie.

11.1.1 Interne beheersing en datakwaliteit is beperkt

waardeketen

De interne beheersing van de ESG-informatie is vaak nog niet zo volwassen als bij de financiële verantwoording. Voor ondernemingen is het dan ook lastig om grip te krijgen en te houden op de ESG-data. In de gevallen waarbij ESG-informatie ook nog eens uit de waardeketen moet komen, is het beheersen van de ESG-informatie en het vaststellen van de betrouwbaarheid nog complexer.

Scope 3-emissies


verbanden

software

Een voorbeeld is het verkrijgen van Scope 3-emissies uit de keten. Er is beperkt sprake van een overkoepelende ESG-administratie. Vaak hebben bedrijven losstaande administraties van ESG-informatie waarbij er ook beperkt verbanden gelegd kunnen worden tussen de separate ESG-informatiestromen. Softwareleveranciers hebben de handschoen opgepakt om te komen tot ondersteunende software, maar lopen tegen de omvang en complexiteit van de materie aan. Hierdoor worden ondernemingen gedwongen om ook te kijken naar losse applicaties om ESG-data vast te leggen. Er is geen tot beperkte historische of branchedata aanwezig, wat cijferanalytische werkzaamheden lastig maakt als controle- of intern beheersingsmiddel.

Verbanden tussen Environmental, Social & Governance datapunten houden beperkt met elkaar verband, waarbij er ook geen sprake is van een uniforme meeteenheid (euro/dollar) voor al deze datapunten.

11.1.2 Ontbreken van ervaring en expertise

Bovendien zijn de rapportageraamwerken voor duurzaamheidsinformatie vaak nog nieuw en bieden deze relatief veel ruimte voor interpretatie.

Discussies

bewegings-vrijheid

jurisprudentie

DMA

Als gevolg hiervan heeft de opsteller van ESG-informatie meer bewegingsvrijheid dan bij de raamwerken voor financiële informatie in de jaarrekening. Dit bemoeilijkt de discussie tussen de opsteller en de accountant. Er is ook weinig jurisprudentie aanwezig of algemeen geaccepteerde interpretaties van de standaarden in de raamwerken, zoals de ESRS, die deze discussie vereenvoudigen. Een voorbeeld is de subjectiviteit in het opstellen van een dubbele materialiteitsanalyse (DMA).

Dubbel boekhouden

specifieke thema’s

Bij ESG-informatie ontbreekt het tegengesteld belang (dubbel boekhouden), wat de accountant beperkt in het vaststellen van de betrouwbaarheid van de informatie. En dit kan weer gevolgen hebben voor het vaststellen van de volledigheid en juistheid van de informatie. ESG-rapportage vraagt om andere en specifieke competenties. Het gaat hierbij niet alleen om beschikken over kennis rondom de ESG-regelgeving, maar ook kennis van specifieke thema’s zoals CO2, biodiversiteit en mensenrechten. Deze kennis is niet altijd toereikend intern aanwezig.