4.3 Aandachtspunten voor werkgevers
Wilt u serieus werk maken van het aantrekken en behouden – in ieder geval voor een tijdje – van de jongste generatie, dan moet u rekening houden met de volgende verlangens, ontwikkelingen en beperkingen:
4.3.1 Traineeprogramma’s op de schop
minder populair
Traineeprogramma’s moeten mogelijk op de schop, omdat het salaris te laag is en generatie Z de opdrachten als niet relevant genoeg ervaart. Veel werknemers uit generatie Z willen graag snel veel verantwoordelijkheid, korte lijnen en persoonlijke aandacht. Grote kans dat traineeships in het algemeen minder populair worden.
Sommige traineeprogramma’s, met brainstormsessies met het topmanagement, aandacht voor teamwerk met generatiegenoten en een goed salaris, zullen wel goed aansluiten bij de behoeften. Want veel en snel ontwikkelen, dat past juist heel goed bij deze generatie.
4.3.2 Niet lang junior blijven
advocatuur
ontgroeningstijd
In het algemeen zullen leverage-organisaties die drijven op junioren als uitvoerende krachten, zoals in de advocatuur en de accountancy, minder goed bestand zijn tegen de ontwikkelingen. De lange ‘ontgroeningstijd’ met een relatief laag salaris, hoge werkdruk en veel klussen die op corvee lijken, lijkt voor steeds minder jongeren een aantrekkelijke start, ook als daar een grote beloning op termijn (partnerschap) tegenover staat. Uw organisatie moet dus zoeken naar een andere verdeling van taken.
4.3.3 Privéleven nooit ondergeschikt maken
opoffering
Generatie Z is niet bereid om, ook niet tijdelijk, hun werk boven hun privéleven te plaatsen. Partner worden staat voor veel jongeren gelijk aan het ondergeschikt maken van hun privéleven. Waarschijnlijk zijn steeds minder jongeren bereid tot een dergelijke opoffering. Werkgevers die veel vragen van hun jongere werknemers, zullen met een (te) groot verloop te maken te kunnen krijgen: houd daarom tussentijdse gesprekken over motivatie en analyseer de exitinterviews.
4.3.4 Goed startsalaris
onafhankelijkheid
Een goed startsalaris is belangrijker dan ooit. Het is bepalend voor de zelfstandigheid van de jongere. In de huidige woningmarkt zijn veel salarissen voor starters te laag om te kunnen huren of kopen. In hun drang naar onafhankelijkheid op privéterrein zullen ze in eerste instantie meer meegaan in het organisatiesysteem dan ze misschien willen. Beknibbelen op de startsalarissen betekent in een krappe arbeidsmarkt dat veel wervingsinspanningen voor niets zullen blijken te zijn.
4.3.5 Diversiteit managen
voorsprong
Het is van nog groter belang om diversiteit te managen in de organisatie. Voor mensen met een andere culturele achtergrond is het vaak lastiger om in te stromen, zij komen vaak lastiger aan het werk of werken onder hun niveau. Weet uw organisatie deze groep werknemers succesvol binnen te halen en te behouden, dan geeft dat een voorsprong in de krappe arbeidsmarkt. Als HR-professional kunt u ook de selectiecriteria onder de loep nemen: kloppen deze eisen eigenlijk nog wel? En is uw vacaturetekst aansprekend voor meerdere doelgroepen?
Diversiteit en inclusie moeten op de agenda staan voor een goede interne samenwerking en om ervoor te zorgen dat voldoende nieuwkomers binnenkomen en blijven. Ook kan het helpen als u uw organisatie net zo internationaal en inclusief inricht als de wereld van generatie Z.
4.3.6 Vrouwen
gelijkwaardig
Vrouwen stromen nog steeds minder vaak door naar hogere functies, voor een deel doordat beslissers minder potentieel in hen zien. De jongste generatie vrouwen zal eerder op zoek gaan naar een werkgever waarbij ze zich wel echt gezien en gelijkwaardig behandeld voelen.
4.3.7 Meebeslissen
impact
Veel werknemers uit generatie Z willen snel meer verantwoordelijkheid krijgen. Volgens het CBS zijn er bijvoorbeeld steeds meer zelfstandig ondernemers in deze groep. Maar ook in dienstverband zoeken jongeren naar functies waar zij impact kunnen maken. Organisaties kunnen zichzelf aantrekkelijker maken door de jongeren te betrekken bij steeds complexere vraagstukken en door hen in business units te plaatsen waar ze veel autonomie krijgen. Managers en senioren op professioneel vlak moeten mogelijk een stapje opzij doen om de ideeën van de jongeren ruimte te geven.
4.3.8 Niet politiek sensitief
tolerantie
Generatie Z is opgegroeid met social media en het idee dat iemand aandacht krijgt als de boodschap interessant is. Het gaat niet om senioriteit. Het hele idee van hiërarchie is voor hen vreemd. Ze zijn niet zo politiek sensitief: eerder direct en doelgericht. Uw organisatie moet dus een zekere tolerantie opbouwen voor deze nieuwe stijl.
Het is goed om u bewust te zijn van mogelijk onbegrip, potentiële irritaties en competitie tussen generaties. Door samenwerking te faciliteren, kunnen de generaties elkaars krachten ook juist versterken.
4.3.9 Authenticiteit
duurzaamheid
Generatie Z wil het liefst werken bij een organisatie die ergens voor staat, want deze generatie wil betekenisvol werk doen. Een werkgever als Triodos komt gemakkelijker aan nieuwe mensen, omdat het verhaal rondom duurzaamheid aanspreekt. Maar er zijn ook weer meer jongeren die kiezen voor een baan in de onderwijssector: een wervingscampagne daarvoor speelt namelijk in op de behoefte om werk te doen dat ertoe doet. Belangrijk is ook authenticiteit. Denk aan een manager die kwetsbaar durft te zijn en aandacht heeft voor de mens achter de werknemer. Investeer in een kloppend verhaal, maar ook in fijn teamwerk met oprechte contacten.
4.3.10 Flexibiliteit
combineren
Werknemers van generatie Z zullen jobhoppers zijn en vaak meerdere dingen tegelijk willen doen. Ze combineren een baan bij een werkgever met eigen opdrachten. Ze werken een aantal maanden in vaste dienst en gaan dan weer zelfstandig een klus doen.
functioneel
Ingewikkelde eisen over vaste dienstverbanden, concurrentiebedingen, strenge terugbetalingsregelingen voor opleidingen: het zal mede bepalend zijn voor de keuze van generatie Z om wel of niet in dienst te treden.
4.3.11 Geen kantoorverplichting
Op kantoor zijn, moet functioneel zijn: als er een teamoverleg is bijvoorbeeld, of een training. En soms om gewoon lekker een paar uur te werken. Maar hele dagen verplicht op kantoor: daar heeft deze generatie echt geen zin meer in.
4.3.12 Positieve feedback
demotiveren
Generatie Z is beschermd opgevoed en weinig feedback gewend. De wat eigenaardige gewoonte om bij feedback vooral stil te staan bij zaken die niet goed gegaan zijn, zal jongeren snel demotiveren. Dat deed het waarschijnlijk bij voorgaande generaties ook al, maar die hebben geleerd ermee om te gaan. Voor deze generatie geldt dat ze gemakkelijk elders aan de slag kunnen gaan. Het benoemen van positieve zaken, naast punten die ze moeten ontwikkelen, is voor de generatie Z noodzakelijk om gemotiveerd te blijven.
4.3.13 Meer tempo en visuals
scrumboard
Generatie Z heeft meer filmpjes gekeken dan boeken gelezen. Een lange tekst spreekt ze niet of minder aan. Overleggen en lange e-mailconversaties zijn vaak te saai. Werken met een digitaal scrumboard of communiceren via WhatsApp gaat vlotter.
Door vacatures in de vorm van een video op social media te plaatsen (in plaats van geschreven tekst), trekt u ook de aandacht van generatie Z.