2.2 Leiderschapsstijlen
persoonlijkheid
dwingend
maatgevend
gezaghebbend
Zoveel mensen, zoveel leiders. Er zijn ontzettend veel verschillende manieren om leiding te geven. Er is geen beste of verkeerde stijl. Welke stijl in uw situatie het beste werkt, hangt bijvoorbeeld af van uw eigen persoonlijkheid, de aard en ervaring van medewerkers en de complexiteit van het werk. In het algemeen zijn er zes leiderschapsstijlen te onderscheiden:
Shoppen tussen stijlen
relatie
democratisch
coachen
Als leidinggevende kunt u het beste meerdere soorten leiderschapsstijlen tegelijk inzetten. De relatiegerichte stijl lijkt bijvoorbeeld niet effectief, maar kan dit wel zijn in combinatie met de gezaghebbende stijl. ‘Shop’ daarom tussen de verschillende soorten stijlen, en bekijk per situatie welke benadering geschikt is. Zo werkt een coachende stijl niet wanneer medewerkers veel leiding nodig hebben, maar kan wel effectief zijn als er van werknemers veel eigen initiatief en inventiviteit wordt verwacht, bijvoorbeeld in de wetenschap.
Trend: coachend leidinggeven
In veel organisaties nemen leidinggevenden steeds meer de rol van coach op zich. De leider geeft geen opdrachten of instructies van ‘bovenaf’, maar probeert medewerkers te motiveren om problemen actief aan te pakken. Een leidinggevende is geen baas, maar de coach van een team. Coachend leidinggeven kent zeker voordelen: medewerkers raken meer betrokken bij hun werk en bij de organisatie, en ze voelen zich verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling. Een aandachtspunt bij coachend leidinggeven is de hiërarchische verhouding tussen de leidinggevende en de medewerker. De leidinggevende staat immers nog wel altijd ‘boven’ de medewerker. Dit kan de gelijkwaardigheid belemmeren die belangrijk is in een trainings- of coachingsproces. Of andersom: het wordt juist onduidelijk wie uiteindelijk de leiding heeft.