U bent hier

4.1 Meten in de psychologie

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier HR Rendement
Publicatiedatum: november 2023

meten

IQ-test

Door middel van meetprocedures is het mogelijk om psychologische constructen indirect in kaart te brengen. Met behulp van de instrumenten die genoemd zijn in het vorige hoofdstuk, kunt u deze constructen meten. Het construct intelligentie bijvoorbeeld meet en definieert u door het afnemen van IQ-testen. Deze testen bestaan vaak uit verschillende onderdelen, zoals verbale, ruimtelijke en numerieke intelligentie. Het is echter niet voldoende om slechts één van deze onderdelen te gebruiken om intelligentie te meten. Het draait om het verzamelen van resultaten van verschillende instrumenten. Dit proces vormt de basis van psychologische testen en assessments.

Het is belangrijk dat de meetinstrumenten die u gebruikt, gebaseerd zijn op grondig wetenschappelijk onderzoek. Zo kunt u betrouwbare beoordelingen maken.

4.1.1 Meten op basis van theorie

analyse

Theorie speelt een belangrijke rol bij het meten van psychologische constructen. Daarbij vormen herhaalde waarnemingen en wetenschappelijke analyse de basis voor het begrijpen van menselijk gedrag en mentale processen. Deze theorieën bepalen de relatie tussen een construct (bijvoorbeeld persoonlijkheid) en de waarnemingen (zoals vragen in een persoonlijkheidstest).

4.1.2 Meetfout

validiteit

nauwkeurigheid

De meetinstrumenten vormen de schakel tussen de theoretische modellen en de waarnemingen door testen. Daarom is het absoluut noodzakelijk dat u de kwaliteit van deze meetinstrumenten beoordeelt. Termen zoals validiteit en betrouwbaarheid spelen hierbij een belangrijke rol (daarover leest u meer in paragraaf 4.2). Toch is er nog een andere belangrijke factor om rekening mee te houden: de meetfout. Bij een meetfout gaat het om onnauwkeurigheid of toevallige factoren die een deel van een score kunnen beïnvloeden. Dat kan verschillende oorzaken hebben, zoals menselijke fouten of de omgeving waarin de metingen plaatsvinden. Om de nauwkeurigheid van uw metingen te vergroten, wilt u de meetfouten zo veel mogelijk minimaliseren.

4.1.3 Meetfouten voorkomen

meetprotocol

assessmentcenter

Om meetfouten te minimaliseren, begint u met het gebruiken van een gestandaardiseerd meetprotocol met heldere instructies. Zo ligt vast hoe u de gegevens verzamelt en het zorgt ervoor dat u metingen op een consistente en vergelijkbare manier uitvoert. Externe invloeden (zoals de aanwezigheid van anderen of omgevingsgeluiden) hebben dan doorgaans geen invloed op de resultaten. Aangezien veel assessments tegenwoordig online en op afstand plaatsvinden, is het moeilijker de controle hierover te houden. Een assessmentcenter of een vaste ruimte op kantoor zonder afleiding kan dan een oplossing zijn. Als dit niet mogelijk is, kunt u in de instructies vermelden dat het belangrijk is dat de kandidaat het assessment in een rustige omgeving invult.

Aspecten

combineren

Voor een goed en volledig assessment is het belangrijk om alle aspecten van een construct te meten. Daarvoor combineert u verschillende gevalideerde meetinstrumenten en -methoden. Voor leiderschap kunt u persoonlijkheid, intelligentie, motivatie en leiderschapsvaardigheden van een kandidaat beoordelen. Elk instrument legt een ander aspect vast, wat een compleet beeld van leiderschap oplevert.

Het is belangrijk om kritisch te zijn bij het interpreteren van de resultaten en rekening te houden met mogelijke beperkingen.