3.4 Plan van aanpak voor uw OR
Om als OR effectief met het thema milieubeleid aan de gang te gaan, kunt u de volgende aanbevelingen volgen:
3.4.1 Zorg voor een afbakening
strategisch
Een organisatie kan verschillende doelen bij het milieubeleid hebben en verschillende maatregelen nemen. Daarom moet uw OR beginnen met een goede afbakening. Wat vindt uw OR belangrijk? Waar vindt uw OR relevante maatregelen voor de organisatie? En dus ook weer: op welk niveau wilt u meedenken en meebepalen: operationeel of strategisch?
3.4.2 Maak gebruik van bestaande kennis
kennisbehoefte
Het kan zijn dat uw OR eerst meer informatie en kennis nodig heeft om tot een goede afbakening te komen. Ook is het mogelijk dat een bepaalde kennisbehoefte pas duidelijk in het vizier komt ná een afbakening. Uw OR weet dan namelijk beter waarop u zich wilt richten, en heeft daarover meer kennis nodig. In het vierstappenplan hierboven hebben onderdeel één en twee dus geen vaste volgorde.
Maak gebruik van mindmappen
boomstructuur
Mindmappen is een handige methode om een breed vraagstuk af te bakenen. Het helpt om tot een overzicht te komen en op die manier beter keuzes te kunnen maken. Door middel van een soort boomstructuur brengt u een centraal begrip in kaart (milieu) met allerlei relaties tot andere onderwerpen (zoals energielabel en gebruik plastic bekertjes).
Kennis
Green Deal
Gelukkig is er al veel kennis aanwezig over milieubeleid, klimaataanpassingen, methodes en diverse maatregelen. Benut ook de kennis in uw eigen organisatie. Misschien hebben OR-leden zelf kennis van zaken? Check ook of u informatie kunt inwinnen via een afdeling vastgoed of facilitaire zaken. Sommige organisaties richten zich op een Green Deal en zijn op die manier samen met andere partijen bezig met duurzaamheid. Green Deals zijn afspraken tussen de rijksoverheid en andere partijen (onder andere organisaties) om samen duurzame plannen uit te voeren.
Externe deskundigen
klimaatadviseur
Als interne deskundigen onvoldoende kennis hebben, kunt u zich ook laten scholen op duurzame energie (zie ook artikel 18 WOR). Haal informatie op bij trainingsbureaus, onderzoeksinstituten, vakbonden of klimaatadviseurs. Ook bij collega-organisaties kunt u informatie inwinnen, want: beter goed gekopieerd dan slecht bedacht. Veel organisaties hebben namelijk al ervaring met toepassingen zoals windmolens, een warmtepomp of afvalbeperkende maatregelen. Zoek inspiratie en leer van de resultaten en valkuilen van anderen. Op co2-prestatieladder.nl vindt u bijvoorbeeld een overzicht van deelnemende organisaties en de door hen genomen maatregelen. In hoofdstuk 5 zijn diverse concrete milieumaatregelen verder beschreven.
Nuttige organisaties en websites
subsidie
Op de volgende sites vindt u veel informatie over het milieubeleid, maatregelen en de mogelijke rol van de OR:
- Milieucentraal.nl: hier vindt u veel praktische tips en adviezen over duurzaamheid.
- Rvo.nl: website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, met uitgebreide informatie over klimaatmaatregelen, subsidies en goede voorbeelden.
- Ser.nl: website van de Sociaal Economische Raad, met diverse praktische leidraden voor de OR, zoals de ‘Handreiking Rol OR bij energietransitie’.
3.4.3 Zorg voor een goede organisatie en taakverdeling
commissie
Hoe pakt u zo’n thema praktisch aan binnen uw ondernemingsraad? Als uw OR echt werk wil maken van het milieubeleid, is het handig om een commissie of werkgroep op te zetten. Op grond van artikel 15 WOR mag de OR commissies oprichten (in overleg met de bestuurder). Naast de vaste commissies over arbo, het financieel beleid of HR-beleid, kan de OR dus ook een ‘milieu- of klimaatcommissie’ oprichten. Behalve OR-leden kunnen eventueel ook niet-OR-leden hierin zitting nemen, zoals werknemers met deskundigheid op dit onderwerp.
Heeft uw OR al een VGWM-commissie (veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu)? Controleer dan of het milieu voldoende aan bod komt en plaats het eventueel nadrukkelijker op de agenda. Ook is een aparte werkgroep klimaat of milieu binnen de VGWM-commissie interessant.
3.4.4 Betrek uw achterban
input vragen
Uiteraard is het belangrijk om uw achterban niet te vergeten. Betrek de werknemers bij uw visie en doelstellingen over het milieubeleid. Leg in heldere taal uit wat de doelstellingen van uw OR zijn en wat de belangen zijn voor de organisatie. Daarnaast kunt u actief input vragen van uw achterban. Welke ideeën spelen er onder de werknemers? Klimaat en duurzaamheid zijn immers hot topics in de samenleving. Dit biedt ook een kans om juist jongeren uit uw organisatie te betrekken bij medezeggenschap!
Er zijn verschillende manieren om uw achterban bij uw plannen op het gebied van milieu en klimaat te betrekken. Denk aan deelname aan een klimaatcommissie, het houden van een achterbanraadpleging of het organiseren van een themabijeenkomst.
Bestuurder
visie
Bij de bovenstaande stappen is het van belang om gedurende het proces goed contact te houden met de bestuurder en de raad van toezicht. Wat is de visie van uw OR en sluit deze aan op de visie van de bestuurder? Zeker als uw OR op strategisch niveau invloed wil uitoefenen op het milieubeleid, is ook een structurele afstemming met de raad van toezicht van groot belang. Benut hierbij het overleg voor de algemene gang van zaken (artikel 24 WOR).
Als u een vliegende start wilt maken met uw OR, is het belangrijk om uw bevoegdheden te kennen en deze slim in te zetten. In hoofdstuk 4 leest u hoe uw OR dit het beste aanpakt aan de hand van de mogelijkheden die de WOR uw OR biedt.