1.5 Belangrijkste voordelen en uitdagingen
nadenken
Naast de voordelen van het werken met AI (paragraaf 1.3), is het ook belangrijk om na te denken over de uitdagingen bij het werken met AI.
Het gebruik van AI roept vragen op over ethiek, zoals bias in algoritmes, en privacy, vooral met betrekking tot gevoelige data. Daarover leest u meer in hoofdstuk 8.
1.5.1 Verdiepen in AI
AI-adoptie
In de eerste plaats moet u zich enigszins verdiepen in AI en hoe u AI het beste kunt inzetten in de organisatie, in de teams en voor uzelf. Op de korte termijn gaat dat over de ‘AI-adoptie’-kant. Daarbij wordt er gekeken naar welke bestaande software en tools er al op de markt zijn en kunnen helpen om slimmer en efficiënter te werken. Dit vraagt tijd en aandacht.
AI is geen magische toverdoos en om écht gebruik te maken van de mogelijkheden zullen werknemers deze vaardigheden moeten leren en andere werknemers of collega’s moeten enthousiasmeren om hetzelfde te doen.
1.5.2 Omscholen
aanpassen
Mogelijk zien werknemers hun baan inhoudelijk enigszins veranderen door de toepassing van AI binnen de organisatie. Het is dan noodzakelijk dat ze ook voldoende (om)scholing krijgen om zich aan te kunnen passen aan de nieuwe technologieën.
1.5.3 AI-transformatie
investering
De meer ingewikkelde kant van AI gaat over de lange termijn, de zogeheten ‘AI-transformatie’ – ook wel ‘voorspellende AI’ genoemd – waarbij organisaties eigen algoritmes en modellen bouwen op basis van hun kennis en data, om zich te onderscheiden van de concurrentie. Hierbij is voor het begrijpen en effectief gebruiken van AI vaak een significante investering in tijd en opleiding nodig, vooral voor diegenen zonder een achtergrond in datawetenschap of programmeren. Bevindt die kennis zich niet binnen de organisatie, dan is het mogelijk om een externe in te schakelen.
1.5.4 Kritisch blijven
complex
afhankelijkheid
Er zijn grote hoeveelheden data nodig om AI-systemen te laten draaien. Houd er daarom rekening mee dat het verzamelen, verwerken en beheren van deze data complex kan zijn. Daarnaast wilt u AI integreren met bestaande workflows en systemen en dat kan weer technische en operationele uitdagingen met zich meebrengen. Tijdens deze integratie is het belangrijk om te garanderen dat de organisatie voldoende menselijke expertise en kritisch denkvermogen blijft houden. Afhankelijkheid van AI kan er namelijk voor zorgen dat er relatief weinig menselijke expertise overblijft om AI-systemen kritisch te bekijken.
Bij AI-toepassing AVG in achterhoofd houden
privacyrechten
In dit dossier leest u over de mogelijkheden die AI kan bieden binnen uw organisatie. Ook al is de wetgeving rondom het gebruik van AI nog niet in werking getreden, organisaties moeten bestaande wetgeving, zoals de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), uiteraard wel toepassen bij de implementatie van AI. De AVG gaat over de privacyrechten van werknemers. Is er sprake van het verwerken van persoonsgegevens bij de toepassing van AI binnen de organisatie, dan moet de organisatie voldoen aan de AVG. Zeker met bijzondere persoonsgegevens, zoals medische informatie, moet een organisatie heel voorzichtig omgaan.
Discriminatie
bias
Verder is het onder andere oppassen geblazen voor discriminatie en vooringenomenheid: AI-systemen kunnen vooroordelen vertonen als ze worden getraind op gegevens die een bias bevatten. Meer over de risico’s en privacykwesties leest u in hoofdstuk 8.