10.2 Ontslag op staande voet

direct

De redenen om een werknemer te ontslaan op grond van verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer lijken op de redenen voor ontslag op staande voet. Alleen is er dan sprake van een dringende reden en zegt u per direct de arbeidsovereenkomst op met de werknemer. De wet geeft een aantal voorbeelden van zo’n dringende reden, zoals:

• misleiding;
• diefstal;
• grove belediging;
• bedreiging.

Onverwijld

subjectief

Bij ontslag op staande voet vanwege een dringende reden, waarbij u genoodzaakt bent de arbeidsovereenkomst per direct te eindigen, is het belangrijk dat u het ontslag onverwijld geeft. Dit betekent dat u het ontslag zo snel mogelijk moet geven nadat de aanleiding ervoor bij u bekend is geworden. Ook moet u dan direct bij de werknemer de reden van zijn ontslag aangeven. Als u draalt met het geven van het ontslag, kan daaruit worden afgeleid dat de dringende reden subjectief gezien niet dringend genoeg is.

10.2.1 Onmiddellijk vertrek

herplaatsing

Bij ontslag op staande voet moet de werknemer direct vertrekken en hoeft u geen rekening te houden met een opzegtermijn, opzegverbod of met de herplaatsingsinspanning. U hoeft vaak ook geen transitievergoeding te betalen.

Vergoeding

regelmatige opzegging

Als de werknemer met opzet of door zijn schuld de dringende reden heeft gegeven voor het ontslag, is hij zelfs een vergoeding aan uw organisatie verschuldigd. De hoogte van die vergoeding is gelijk aan het bedrag aan loon voor de termijn dat het contract bij regelmatige opzegging had moeten voortduren, of bij een tijdelijk contract (zonder tussentijds opzegbeding), van rechtswege zou zijn geëindigd.

Aanvechten

vorderen

Als de werknemer van mening is dat u het ontslag op staande voet onterecht heeft gegeven, kan hij binnen een termijn van twee maanden (na de dag waarop u de arbeidsovereenkomst beëindigt) het ontslag aanvechten en loondoorbetaling vorderen bij de kantonrechter. Daarna vervalt deze mogelijkheid.

10.2.2 Ontslag op staande voet werkgever

liegen

misdrijf

Hieronder vindt u enkele voorbeelden waarbij u ontslag op staande voet kunt geven:

• Als de werknemer u bewust verkeerd heeft voorgelicht over zijn kennis en vaardigheden bij het sluiten van de arbeidsovereenkomst of heeft gelogen over de reden voor de beëindiging van de arbeidsovereenkomst bij zijn vorige werkgever.
• Als de werknemer een misdrijf pleegt, wat leidt tot een vertrouwensbreuk.
• Als de werknemer u, uw familie of andere werknemers mishandelt, beledigt of bedreigt of probeert over te halen om handelingen te verrichten die in strijd zijn met de wet.
• Als de werknemer zichzelf of anderen opzettelijk in gevaar brengt.
• Als hij geheimhoudingsafspraken overtreedt.

Naar de rechter

alternatief

Twijfelt u of bepaald gedrag ernstig genoeg is voor een ontslag op staande voet, dan kan de route van ontbinding wegens (ernstig) verwijtbaar handelen of nalaten een goed alternatief zijn.

10.2.3 Ontslag op staande voet werknemer

billijke vergoeding

onvoldoende werk

Een werknemer kan ook zelf de arbeidsovereenkomst willen ontbinden, omdat de werkgever ernstig verwijtbaar heeft gehandeld. Als de rechter oordeelt dat er sprake is van ernstig verwijtbaar handelen aan de zijde van de werkgever, kan hij op verzoek van de werknemer bepalen wanneer de arbeidsovereenkomst moet eindigen en een billijke vergoeding – bovenop de transitievergoeding – toekennen. Redenen waarom een werknemer ontslag op staande voet neemt, zijn bijvoorbeeld:

• Als de werkgever de werknemer en zijn familie bedreigt of mishandelt of ze verleidt om illegale praktijken te verrichten (of de werkgever hier iemand anders voor inzet).
• Als de werkgever het loon niet tijdig uitbetaalt.
• Als de werkgever onvoldoende werk geeft, terwijl het loon van de werknemer daarvan afhankelijk is.
• Als de werkgever ‘grovelijk’ zijn plichten uit de arbeidsovereenkomst niet nakomt.
• Als de werknemer werk moet verrichten terwijl dat gevaarlijk is voor zijn leven, gezondheid of goede naam.