U bent hier

Onderneming & Fiscus
Winst verlagen in de IB en VPB2. Rechtsvorm onderneming2.2 Samenwerkingsverbanden

2.2 Samenwerkingsverbanden

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Fiscaal Rendement
Publicatiedatum: juni 2020

varianten

vof

U kunt uiteraard ook samen met anderen een onderneming uitoefenen. Dat kan dan in de vorm van een persoonlijk samenwerkingsverband. Er zijn juridisch meerdere varianten. Elk type heeft zijn eigen kenmerken. Hierna komen de volgende (Nederlandse) samenwerkingsvormen kort aan bod:

  • de vennootschap onder firma;
  • de stille maatschap;
  • de openbare maatschap;
  • de commanditaire vennootschap.

2.2.1 Vennootschap onder firma

hoofdelijk 
aansprakelijk

De vennootschap onder firma (vof) is een samenwerkingsverband waarbij de firmanten onder gemeenschappelijke naam een bedrijf uitoefenen. Sluiten de firmanten een verbintenis met derden (zoals leveranciers en afnemers), dan zijn alle vennoten hoofdelijk verbonden voor deze verbintenis. Als vennoot bent u dus hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de vof, ook als een andere vennoot deze heeft gemaakt.

schuldeisers

Is het vermogen van de vof onvoldoende om de schulden van de vof te voldoen, dan kunnen de schuldeisers hun vordering verhalen op het privévermogen van u en uw partner. U kunt de aansprakelijkheid van uw partner voorkomen door huwelijkse voorwaarden op te stellen.

2.2.2 Stille maatschap

op eigen naam

De stille maatschap is de maatschap voor het uitoefenen van een beroep of bedrijf. De maatschap neemt niet – op een voor derden duidelijk kenbare wijze – onder een bepaalde naam deel aan het rechtsverkeer. U gaat als maat op eigen naam verbintenissen aan en verbindt uitsluitend uzelf tegenover derden.

2.2.3 Openbare maatschap

externe 
verhoudingen

Bij de openbare maatschap oefenen de maten – op een voor derden duidelijk kenbare wijze – onder gemeenschappelijke naam een beroep uit. In externe verhoudingen verbindt u als maat die een verbintenis aangaat, elk van de maten (waaronder uzelf) tegenover derden naar gelijke delen. Deze rechtsvorm komt vaak voor in de vrijeberoepensector. Denk bijvoorbeeld aan artsen, notarissen, belastingadviseurs en accountants.

2.2.4 Commanditaire vennootschap

beherende vennoot

Bij een commanditaire vennootschap (cv) zijn er twee soorten vennoten: de commanditaire vennoot en de beherende vennoot. De beherende vennoot is extern verbonden voor de verbintenissen van de onderneming. De commanditaire vennoot is voor deze verbintenissen niet aansprakelijk. Wel is hij intern draagplichtig voor de verliezen van de cv tot het bedrag van zijn inbreng.

Een commanditair vennoot mag geen beheersdaden verrichten, zoals het sluiten van een overeenkomst namens de cv. Overtreedt hij het beheersverbod, dan is hij in principe draagplichtig voor alle schulden van de cv.

2.2.5 Belastingheffing

De volgende natuurlijke personen die samen met anderen een onderneming uitoefenen zijn dus voor de belastingheffing aan te merken als ondernemers:

  • de vennoot in een vof;
  • de maat in een openbare maatschap;
  • de beherend vennoot in een cv;
  • de naar buiten toe optredende stille maat.

schulden

De onderneming wordt voor rekening van deze natuurlijke personen gedreven en zij zijn tevens aansprakelijk voor schulden van de onderneming. U krijgt bij een samenwerking met andere ondernemers dezelfde behandeling als de eenmansondernemer.

aftrekposten

U betaalt dus IB (box 1) over uw eigen deel van de winst en heeft onder voorwaarden recht op uw eigen aftrekposten en vrijstellingen.

In de praktijk komt het ook vaak voor dat vennootschappen een samenwerkingsverband aangaan. Denk aan twee ondernemingen die gezamenlijk aan een bouwproject werken. Er is dan sprake van een joint venture. Hiervoor gelden dezelfde fiscale regels als voor de bv.

Medegerechtigde

winstaandeel

Zowel de commanditaire vennoot als de niet naar buiten optredende stille vennoot zijn in de regel geen ondernemer maar ‘medegerechtigde’. Zij zijn over hun winstaandeel ook progressieve IB (box 1) verschuldigd. Toch hebben zij geen recht op de ondernemersfaciliteiten.