6.4 Observeren
U kunt een werknemer (laten) observeren als standaard controlemiddel, maar ook als u hem verdenkt van fraude. Elke situatie vraagt om een eigen aanpak.
Soorten observaties
dynamische observatie
Zo kunt u bij kassa’s camera’s laten plaatsen als waarschuwing voor mensen van buitenaf met een criminele inslag én om uw onderneming te beschermen tegen interne fraude. Het gaat dan om statische observatie, omdat u telkens één situatie onder de loep neemt. Bij dynamische observatie volgt u personen, goederen of situaties en heeft u dus een specifiek doel. Een combinatie (zintuiglijke observatie) is ook mogelijk. Maar u kunt ook gebruikmaken van technische hulpmiddelen, zoals video- of fotocamera’s.
U mag bij observaties geen ‘ontoelaatbare inbreuk op de privacy’ plegen. Als u iemand in het openbaar in de gaten laat houden, krijgt u meestal geen problemen. Laat u een werknemer langdurig en systematisch volgen, dan mag dat bijvoorbeeld alleen op tijdstippen die ertoe doen, kijkend naar het doel van het onderzoek. Het is verboden om iemand te bespioneren als hij een privémoment denkt te hebben.
Cameratoezicht
privacytoets
bescherming
In uw onderneming is het toegestaan om camera’s te plaatsen als u de regels daarvoor respecteert. Allereerst moet u een privacytoets (laten) uitvoeren: u weegt de belangen van uw onderneming af tegen de (privacy)belangen van de werknemers. Leg deze toets voor aan de functionaris gegevensbescherming. Ook moet er sprake zijn van noodzaak en een gerechtvaardigd belang. Dit is bijvoorbeeld de bescherming van werknemers of de beveiliging van eigendommen.
Informeer uw werknemers over dat er camera’s hangen en hang deze zichtbaar op. Is er binnen uw onderneming een OR, dan moet deze hiermee instemmen.
verborgen camera
tijdelijk
bewaren
Alleen onder strenge voorwaarden mag u een verborgen camera gebruiken. Dat is bijvoorbeeld het geval als er veel gestolen wordt in uw onderneming en het op geen andere manier lukt de diefstallen een halt toe te roepen. U mag dan tijdelijk een verborgen camera ophangen. Werknemers moeten wel weten dat uw onderneming gebruikmaakt van verborgen camera’s. U bent sowieso verplicht verborgencameratoezicht vooraf te melden bij de AP. En de beelden van de (verborgen) camera mag u maar vier weken bewaren.