7.3 Overtredingen en misdrijven
hoogte van de straf
Het fiscale strafrecht maakt onderscheid tussen overtredingen en misdrijven. Dit onderscheid is van belang voor de hoogte van de straf. Voor het aanmerken van een misdrijf zal de Belastingdienst moeten bewijzen dat er sprake is van opzet. Ontbreekt deze opzet, dan is sprake van een overtreding.
7.3.1 Wanneer is sprake van een overtreding?
De fiscale overtredingen kunt u terugvinden in artikel 68 lid 1 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR). U begaat een overtreding als u zich niet houdt aan de in de belastingwet gestelde verplichtingen. Hierna komen verschillende voorbeelden daarvan aan bod.
Begaat u een overtreding, dan kan dat bestraft worden met een hechtenis van zes maanden of een geldboete van de derde categorie (maximaal € 8.300).
Gegevensverstrekking
gegevens verstrekken
Het is strafbaar om verplichte inlichtingen, gegevens en aanwijzingen niet, onjuist of onvolledig te verstrekken. U heeft op basis van de fiscale wet namelijk een informatieverplichting. Voldoet u daar niet aan, dan begaat u een fiscale overtreding.
Fiscus stuurt eerst een informatiebeschikking
bezwaar en beroep
Verstrekt u niet de gewenste informatie aan de Belastingdienst, dan kan de inspecteur een informatiebeschikking opleggen. De Belastingdienst moet deze beschikking opleggen om te stellen dat u niet voldoet aan uw informatieverplichting. U kunt in bezwaar en beroep gaan tegen de informatiebeschikking van de Belastingdienst.
Administratieplicht
rechten en verplichtingen
Het niet, gebrekkig of op de verkeerde wijze voeren van een administratie is een strafbaar feit. Denk hierbij aan de debiteuren-, loon- en voorraadadministratie. U moet de administratie zo opzetten dat daaruit te allen tijde de rechten en verplichtingen en de voor de heffing van belang zijnde gegevens duidelijk zijn terug te vinden.
Bewaarplicht
zeven jaar
Het binnen zeven jaar weggooien, vernietigen of anderszins niet bewaren van gegevens vormt een strafbaar feit. Deze bewaarplicht geldt voor uw boeken, bescheiden en andere gegevensdragers van uw onderneming. Naast uw administratie valt hierbij bijvoorbeeld te denken aan kassarollen en notulen.
Uitreiken van factuur
gegevens op de factuur
Op basis van de Wet op de omzetbelasting 1968 moet u in bepaalde situaties een factuur uitreiken. U heeft niet alle vrijheid bij het opstellen van de factuur. De wet verplicht u om in ieder geval bepaalde gegevens op de factuur te vermelden. Reikt u deze bescheiden op onjuiste of onvolledige wijze uit, dan kan de inspecteur tot strafvervolging overgaan.
7.3.2 Wanneer is sprake van een misdrijf?
opzettelijk
Voor een misdrijf zal de Belastingdienst moeten vaststellen dat u opzettelijk niet voldoet aan een fiscale verplichting (artikel 69 lid 1 en 2 AWR).
Fiscale verplichtingen
overtreding
Het gaat hierbij dus in ieder geval om de fiscale verplichtingen die hiervoor zijn besproken bij de overtredingen (paragraaf 7.3.1.). Houdt u zich opzettelijk niet aan deze fiscale verplichtingen, dan is dat een misdrijf.
De maximale straf bij een misdrijf is een gevangenisstraf van vier jaar of een geldboete van de vierde categorie (dat is op dit moment € 20.750).
Onjuist of onvolledig
aangifte
Naast de genoemde fiscale verplichtingen is er ook sprake van een misdrijf als u de aangifte opzettelijk niet of niet tijdig indient. Het opzettelijk onjuist of onvolledig doen van zo’n aangifte is ook een misdrijf. De Belastingdienst kan het niet (tijdig) voldoen van belasting ook strafbaar stellen.
Willens en wetens
bewijzen
Zonder opzet kan de Belastingdienst niet stellen dat u een misdrijf heeft gepleegd. U moet dus willens en wetens handelen. Het is aan de fiscus of het Openbaar Ministerie om de bewijzen daarvoor aan te leveren.