U bent hier

Onderneming & Fiscus
Formeel belastingrecht2. De basis van het formele belastingrecht2.2 Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR)

2.2 Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR)

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier Fiscaal Rendement
Publicatiedatum: oktober 2019

bijeenbrengen

In 1959 is de AWR ingevoerd. Eén van de belangrijkste redenen voor de totstandkoming ervan was het bijeenbrengen van de afzonderlijke heffingswetten op het gebied van het formele recht en het fiscale strafrecht in één wet, die procedurele en formele aspecten regelt.

2.2.1 Toepassing van de AWR

De AWR is van toepassing op alle rijksbelastingen. De wetgever verstaat daaronder alle belastingen die het Rijk (lees: de overheid) van rechtswege heft, zoals de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, BTW en loonheffingen. Daarnaast is de AWR van toepassing bij de heffing van belastingrente, revisierente en de bestuurlijke boete die de overheid op grond van een belastingwet kan opleggen aan een belastingplichtige.

2.2.2 Bepalingen in de AWR

voorschriften

In de AWR treft u de volgende bepalingen aan:

  • bepalingen van formeelrechtelijke aard. Denk hierbij aan voorschriften rond de aangifte, de aanslag, naheffing en navordering, bestuurlijke en strafrechtelijke sancties en het voeren van een deugdelijke administratie;
  • bepalingen van materieel recht met een algemeen karakter. Denk hierbij aan het woonplaatsbegrip en de bepalingen van richtige heffing (situaties waarin de Belastingdienst toch belasting kan heffen, ondanks dat dit op basis van de feiten niet mogelijk zou zijn);
  • de bepalingen van het fiscale strafrecht en de fiscale strafvordering.

De omstandigheden bepalen uw woonplaats

persoonlijke belangen

Een belangrijke bepaling in de AWR is het woonplaatsbegrip. Het luidt als volgt: ‘Waar iemand woont, wordt naar de omstandigheden bepaald’. Bij natuurlijke personen is dat het centrum van iemands persoonlijke belangen, bij rechtspersonen gaat het om de plaats van de feitelijke leiding of waar beslissingen feitelijk worden genomen.

Belastingvlucht

De bepaling zet een rem op fiscale nepverhuizingen: een verhuizing naar een belastingparadijs is toegestaan, maar moet dan ook wel écht plaatsvinden en niet slechts op papier. Door de ruime omschrijving kan een vermeende belastingvlucht effectief worden tegengegaan.