U bent hier

12. Pensioen en de OR

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier Salaris Rendement
Publicatiedatum: september 2021

De ondernemingsraad (OR) van uw organisatie heeft instemmingsrecht met betrekking tot pensioen. Dat instemmingsrecht is complex, want het is namelijk niet altijd duidelijk waarop dat instemmingsrecht ziet. Bij pensioen kan ook het adviesrecht van de OR van toepassing zijn. Medezeggenschap met betrekking tot pensioen doet zich ook voor bij kleine organisaties en als er een vereniging van pensioengerechtigden is.

vijftig of meer werknemers

De Wet op de ondernemingsraden (WOR) is de belangrijkste wet als het gaat om medezeggenschap. Op grond van de WOR is een OR verplicht voor organisaties met vijftig of meer werknemers. De gesprekspartners zijn dan de OR, de ‘ondernemer’ en de achterban. De term bestuurder of directie wordt in de praktijk ook vaak gebruikt.

Varianten

centrale ondernemingsraad

Grotere organisaties (concerns) met meerdere vennootschappen hebben vaak een OR per bedrijfsonderdeel. Op centraal niveau hebben deze organisaties dan vaak een centrale ondernemingsraad (COR). De COR is overkoepelend voor alle onderdelen van het concern.

Daarnaast zijn er nog twee OR-varianten mogelijk:

  • groepsondernemingsraad (GOR): vergelijkbaar met de COR, maar is overkoepelend voor een deel van de onderdelen van het concern;
  • gemeenschappelijke ondernemingsraad (Gem. OR): vergelijkbaar met de OR en wordt bijvoorbeeld ingesteld als ieder onderdeel van het concern minder dan vijftig werknemers heeft.
Het instemmingsrecht van de OR is met een wijziging van de WOR per 1 oktober 2016 verruimd. De OR heeft nu instemmingsrecht met betrekking tot zowel de inhoud (de pensioenovereenkomst) als de uitvoering (de uitvoeringsovereenkomst) van de pensioenregeling (zie voor meer informatie de pensioendriehoek in paragraaf 6.3). Pensioenovereenkomst Het...
Het kan voorkomen dat er een conflict ontstaat tussen de ondernemer en de OR. De Sociaal-Economische Raad (SER) meldt dat 61% van de ondernemingsraden tijdens de zittingsperiode daarmee te maken krijgt. Ingeval van een (pensioen-)conflict zijn er verschillende (gezamenlijke) opties voor de ondernemer en de OR. De belangrijkste worden hierna...
De OR heeft ook een adviesrecht. Dit geldt bijvoorbeeld voor reorganisaties. Ook dan kan pensioen een belangrijk onderwerp zijn, bijvoorbeeld omdat de organisatie diensten deels uitbesteedt en een deel van de werknemers in dienst treedt bij de dienstverlener. Gevolgen Mogelijke pensioengevolgen zijn: het voorwaardelijke VPL-pensioen valt weg (zie...
De WOR bevat ook bepalingen voor kleine organisaties (tien tot vijftig werknemers) zonder OR. In die gevallen is er sprake van een personeelsvergadering (PV) of een personeelsvertegenwoordiging (PVT). Per 1 januari 2019 zijn de rechten van de PV/PVT als volgt uitgebreid: adviesrecht: de ondernemer moet om advies vragen over veranderingen in de...