8.2 De vorming van een herinvesteringsreserve

liquiditeits-positie

U kunt in sommige gevallen voorkomen dat u (een deel van) de investeringsaftrek moet terugbetalen via de desinvesteringsbijtelling door de vorming van een herinvesteringsreserve. Daarmee voorkomt u dat uw liquiditeitspositie verslechtert door een hogere aanslag vennootschapsbelasting. Stel bijvoorbeeld dat uw bv een bedrijfsmiddel op vrij korte termijn moet vervangen, omdat het niet voldoet aan de verwachtingen of omdat u een machine heeft die storingsgevoelig is, waardoor de productie te vaak stil ligt.

Herinvesteringsreserve

onbedoeld

later tijdstip

Soms leidt vervanging van een bedrijfsmiddel tot onbedoelde gevolgen zónder dat er sprake is van vroegtijdige verkoop. U krijgt bijvoorbeeld een hogere prijs dan de boekwaarde en behaalt daarmee een zogenoemde boekwinst. U moet over deze winst normaal gesproken belasting betalen. Hiervoor bestaat de oplossing in de vorm van een herinvesteringsreserve. Door een herinvesteringsreserve te vormen, reserveert u de boekwinst die is behaald bij de vervreemding van het bedrijfsmiddel voor de aanschaf van een vervangend bedrijfsmiddel op een later tijdstip. Zodoende telt de boekwinst niet mee voor de fiscale winst. De herinvesteringsreserve is facultatief. Het staat u vrij al dan niet gebruik te maken van deze faciliteit.

Driejaarstermijn

onbeperkt

belasting-inspecteur

U kunt de winst niet onbeperkt reserveren voor de aanschaf van een nieuw bedrijfsmiddel, maar moet uw reserve binnen drie jaar aanwenden om een nieuw bedrijfsmiddel te kopen of te financieren. Alleen in bijzondere gevallen kunt u de herinvesteringstermijn van drie jaar nog verlengen. Dit kan dan ook nog eens alleen in overleg met de belastinginspecteur. U doet er dan ook verstandig aan om de termijnverlenging op tijd aan te vragen, als u verwacht meer tijd nodig te hebben.

aard

vertraagd

Verlenging is alleen mogelijk als:

• een langer tijdvak is vereist voor de herinvestering in verband met de aard van de bedrijfsmiddelen die u wilt aanschaffen en/of voortbrengen;
• door bijzondere omstandigheden de herinvestering is vertraagd (voorwaarde hierbij is wel dat de uitvoering van de aanschaf of voortbrenging al is gestart).

8.2.1 Vereisten herinvesteringsreserve

voorwaarden

voornemen

Als u gebruik wilt maken van een herinvesteringsreserve moet u aan een aantal voorwaarden voldoen:

• De reserve kan alleen met betrekking tot bedrijfsmiddelen worden gevormd.
• Tijdens de vervreemding van het bedrijfsmiddel moet u al het voornemen hebben om tot een herinvestering over te gaan. Het is voldoende als u dit voornemen kenbaar kunt maken aan de Belastingdienst.

Vervreemding

machines

beschadiging

U kunt de herinvesteringsreserve toepassen voor:

• de aan- en verkoop van gebouwen, machines en computers;
• het vervreemden en aanschaffen van vergunningen, octrooien en andere intellectuele eigendomsrechten;
• de vergoedingen in verband met het verlies van of beschadigingen aan bedrijfsmiddelen. Deze zijn gelijkgesteld aan een vervreemding. Met dergelijke vergoedingen mag u daarom een herinvesteringsreserve vormen (zie hierna).

Verlies of beschadiging

onvrijwillig teloorgaan

brand

Verlies of beschadiging wordt voor de herinvesteringsreserve ook aangemerkt als vervreemding. Bij ‘verlies’ kan in de eerste plaats worden gedacht aan het onvrijwillig teloorgaan van een bedrijfsmiddel, bijvoorbeeld door brand. Onder ‘verlies’ valt ook het vrijwillig teloorgaan van het bedrijfsmiddel.

De vergoeding wegens verlies of beschadiging die uw verzekeraar uitkeert, wordt daarbij aangemerkt als opbrengst van het bedrijfsmiddel.

verzamelbrief

prijsgeven

In de verzamelbrief stelt Wiebes expliciet dat ook bij vrijwillig verlies een herinvesteringsreserve mag worden gecreëerd, gelet op het doel en de strekking van de regeling. Als voorbeeld van een vrijwillig verlies moet u denken aan een veelvoorkomende situatie, dat op grond van een saneringsregeling bepaalde bedrijfsmiddelen worden gesloopt of bepaalde rechten worden prijsgegeven. Hierbij ontstaat in verband met de geleden vermogensschade een recht op vergoeding.

8.2.2 Vrijval herinvesteringsreserve

toevoegen aan de winst

vrijval

De herinvesteringsreserve blijft in stand ‘indien en zolang het voornemen tot herinvestering van de opbrengst bestaat’. Op het moment dat u geen plannen meer heeft om te her- investeren moet u de herinvesteringsreserve, of het overgebleven deel daarvan, alsnog toevoegen aan de winst en wordt alsnog belasting over de boekwinst geheven. De herinvesteringsreserve valt ook vrij als u na drie jaar niets met een gevormde reserve heeft gedaan.

Voornemen tot herinvestering

afboeken

Aan de vorming van een reserve is inherent dat de onderneming een voornemen heeft tot herinvestering in één of meer bedrijfsmiddelen waarop deze reserve ook kan worden afgeboekt. Dit betekent bijvoorbeeld dat geen herinvesteringsreserve kan worden gevormd, als u het voornemen heeft om uitsluitend te herinvesteren in een ander bedrijfsmiddel dat niet eenzelfde economische functie vervult als het vervreemde bedrijfsmiddel.

Onderbouwing

balans

discussie

Het moet duidelijk zijn dat uw bv daadwerkelijk een voor- nemen tot herinvesteren heeft als u aan het einde van het boekjaar een herinvesteringsreserve op de balans heeft staan. Zorg er in ieder geval voor dat u uw voornemen kunt onderbouwen met relevante documenten. Denk aan correspondentie met de makelaar en offerteaanvragen bij de leverancier. Hiermee voorkomt u discussie met de inspecteur van de Belastingdienst.

Gedeeltelijk gebruik boekwinst

splitsen

boekwinst

Bij vervreemding van een bedrijfsmiddel mag u de boekwinst splitsen in een deel waarvoor u een herinvesteringsreserve vormt en een deel waarover u afrekent. Dit is het geval als u het voornemen heeft om maar een deel van de opbrengst – voor zover deze hoger is dan de boekwaarde van het vervreemde bedrijfsmiddel – te herinvesteren. Voor het deel van de boekwinst waarvoor geen voornemen tot herinvestering bestaat of als dit voornemen later vervalt, wordt geen herinvesteringsreserve gevormd.

8.2.3 Nettoreserve

adviseur

makelaarskosten

De herinvesteringsreserve is een zogenoemde nettoreserve. Eventueel gemaakte verkoopkosten, zoals de kosten van een financieel of technisch adviseur moet u daarom aftrekken van de boekwinst. Het resterende bedrag kunt u vervolgens toevoegen aan de reserve. Stel dat interieurzaak Maakum bv in het voorbeeld van de brand voor de vaststelling van de schade aan het winkelpand een eigen taxateur heeft ingehuurd en een makelaar inschakelt bij de zoektocht van een nieuw pand. Omdat de herinvesteringsreserve een nettoreserve is, moet Maakum bv de makelaarskosten en de kosten van de taxateur van de boekwinst aftrekken.

Gebonden aan de onderneming

benutten

De toepassing van de herinvesteringsreserve is gebonden aan de onderneming. Wanneer u meer dan één onderneming heeft, mag u een herinvesteringsreserve bij de ene onderneming niet benutten voor de aankoop van een nieuw bedrijfsmiddel bij een andere onderneming. De reserve sterkt zich in principe dus niet uit naar een andere onderneming.